Đọc văn bản
NAM QUỐC SƠN HÀ
(Sông núi nước Nam)
Phiên âm:
Nam quốc sơn hà Nam đế cư,
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư.
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm,
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư.
Dịch nghĩa:
Sông núi nước Nam vua nước Nam cai quản,
Giới phận đã được khẳng định rõ ràng ở trong sách trời.
Cớ gì lũ giặc kia tới xâm phạm,
Các ngươi sẽ nhìn thấy việc chuốc lấy bại vong.
Dịch thơ:
Sông núi nước Nam, vua Nam ngự,
Rành rành định phận ở sách trời.
Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm,
Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời.
Trả lời câu hỏi
Câu 1 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Nam quốc sơn hà (trang 70): Bài thơ được coi là bản “tuyên ngôn độc lập” đầu tiên của nước ta. Em hiểu thế nào là bản “tuyên ngôn độc lập”?
Trả lời:
- “Tuyên ngôn độc lập” là văn bản tuyên bố sự độc lập của một quốc gia, thường là ra đời để khẳng định chủ quyền của quốc gia vừa giành lại từ tay ngoại bang.
Câu 2 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Nam quốc sơn hà (trang 70): Từ “cư” trong nguyên tác có thể dịch là “ngự” (cai quản), cũng có thể dịch là “ở” (cư trú). Theo em, cách dịch nào thể hiện được rõ tinh thần của một bản “tuyên ngôn độc lập” hơn? Hãy lí giải ý kiến của em.
Trả lời:
- Theo em, cách dịch "ngự" (cai quản) sẽ thỏa đáng hơn bởi vua của một nước nên dùng chữ này có nghĩa là người đứng đầu trong một quốc gia có trách nhiệm cai quản và vận hành đất nước chứ không phải chỉ đơn giản là một người sống ở đó, từ “ở” (cư trú) không bao hàm được hết nghĩa nguyên tác của bài thơ.
Câu 3 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Nam quốc sơn hà (trang 70): Để khẳng định chủ quyền của đất nước ta, tác giả đã sử dụng những lí lẽ nào?
Trả lời:
- Để khẳng định chủ quyền của đất nước ta, tác giả đã sử dụng những lí lẽ: Sông núi nước Nam vua nước Nam cai quản, ranh giới đã được khẳng định rõ ràng ở trong sách trời.
Câu 4 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Nam quốc sơn hà (trang 70): Theo em, câu thơ cuối cảnh báo điều gì đối với quân xâm lược? Do đâu em khẳng định như vậy?
Trả lời:
- Câu cuối cảnh cáo quân xâm lược là sẽ chuốc lấy thất bại, chúng sẽ phải chính mắt chứng kiến việc thất bại tan tành do bọn chúng tự gây ra, bởi kẻ đi xâm lược đất nước của dân tộc khác thì đang làm trái với ý trời. Kết thúc của một cuộc chiến tranh phi nghĩa chính là sự thất bại của kẻ thù xâm lược. Đó là sự thật đã được lịch sử chứng minh. Câu thơ cuối thể hiện niềm tin vào chiến thắng tất yếu của dân tộc.
Câu 5 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Nam quốc sơn hà (trang 71): Câu thơ nào trong bài thơ để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất? Vì sao?
Trả lời:
- Em ấn tượng nhất với câu thơ: “Tiệt nhiên định phận tại thiên thư vì câu thơ đó mạnh mẽ, khẳng định chủ quyền lãnh thổ đất nước.
Câu 6 SGK Ngữ văn 8 KNTT – Soạn bài Nam quốc sơn hà (trang 71): Em rút ra được nhận thức gì cho bản thân sau khi học bài thơ này?
Trả lời:
- “Nam quốc sơn hà” là tác phẩm kết tinh được hào khí thời đại, cảm xúc của muôn trái tim, vì thế, nó tiêu biểu cho tinh thần độc lập, khí phách anh hùng và khát vọng lớn lao của dân tộc trong buổi đầu xây dựng một quốc gia phong kiến độc lập. Sau khi đọc xong bài thơ, em ý thức hơn về nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền dân tộc trước mọi ý đồ và kẻ thù xâm lăng.