Đọc văn bản
Ngàn sao làm việc
(Võ Quảng)
Bóng chiều toả ra nhanh
Trên các bờ bụi rậm
Đồng quê đang xanh thẫm
Bỗng chốc trở tối mò
Trâu tôi đã ăn no
Bước giữa trời yên tĩnh
Trâu tôi đi đùng đỉnh
Như bước giữa ngàn sao
Sông Ngân hà nao nao
Chảy giữa trời lồng lộng
Sao Thần Nông toả rộng
Một chiếc vó bằng vàng
Đón những sao dọc ngang
Như tôm cua bơi lội
Phía đông nam rời rợi
Ai đặt một chiếc nơm
Rờ rỡ ngôi sao Hôm
Như đuốc đèn soi cá
Bên trời đang rộn rã
Cả nhóm Đại Hùng tinh
Buông gàu bên sông Ngân
Suốt đêm lo tát nước...
Ngàn sao vui làm việc
Mãi đến lúc hừng đông
Phe phẩy chiếc quạt hồng
Báo ngày lên, về nghỉ
(Tuyển tập Võ Quảng, tập II, NXB Văn học, Hà Nội, 1998, tr. 170 - 171)
Trả lời câu hỏi
Câu hỏi 1 SGK Ngữ văn 7 KNTT - Soạn bài Ngàn sao làm việc (trang 27): Cảnh vật ở hai khổ thơ đầu được miêu tả trong khoảng thời gian, không gian nào?
Trả lời:
Cảnh vật ở hai khổ thơ đầu được miêu tả trong:
+ khoảng thời gian: từ buổi chiều tới tối.
+ không gian: đồng quê.
Câu hỏi 2 SGK Ngữ văn 7 KNTT - Soạn bài Ngàn sao làm việc (trang 27): Theo em, nhân vật "tôi" trong bài thơ là ai? Nêu cảm nhận của em về tâm trạng của nhân vật "tôi" trong hai khổ thơ đâu.
Trả lời:
- Theo em, nhân vật "tôi" trong bài thơ là một cậu bé - chủ thể trữ tình của bài thơ.
- Tâm trạng của nhân vật "tôi" trong hai khổ thơ đầu được thể hiện qua các từ như "bỗng chốc", "đủng đỉnh", "giữa ngàn sao". Ở khổ thơ đầu, nhân vật "tôi" như phát hiện ra sự thay đổi của thời gian: "bỗng chốc". Nhưng sự phát hiện này không làm cho nhân vật "tôi" hối hả, vội vã, mà trái lại là rất thư thái. Hình ảnh "trâu tôi đi đủng đỉnh/ Như bước giữa ngàn sao" cũng là hình ảnh nhân vật "tôi" ngồi trên lưng trâu đủng đỉnh, thong dong nhìn ngắm sao trời. Cảnh tượng đó thật thanh bình, cho thấy con người không lo nghĩ, ưu phiền mà nhàn nhã, tự tại.
Câu hỏi 3 SGK Ngữ văn 7 KNTT - Soạn bài Ngàn sao làm việc (trang 27): Nêu ấn tượng chung về khung cảnh bầu trời đêm hiện lên qua trí tưởng tượng của nhân vật "tôi".
Trả lời:
- Khung cảnh bầu trời đêm hiện lên qua trí tưởng tượng của nhân vật “tôi”: bầu trời đêm lung linh sắc màu và tràn đầy sức sống.
Câu hỏi 4 SGK Ngữ văn 7 KNTT - Soạn bài Ngàn sao làm việc (trang 27): Đọc bốn khổ thơ cuối và thực hiện các yêu cầu sau:
a. Chỉ ra những hình ảnh so sánh được nhà thơ sử dụng để miêu tả dải Ngân Hà và các chòm sao Đại Hùng, Thần Nông; sao Hôm.
b. Tìm nét chung ở những hình ảnh so sánh trên.
c. Chọn phân tích một vài chi tiết gợi tả đặc sắc.
Trả lời:
a. Những hình ảnh so sánh là:
- Miêu tả dải Ngân Hà: như một dòng sông
- Miêu tả các chòm sao Thần Nông: như chiếc vó bằng vàng
- Miêu tả những sao dọc ngang: như tôm cua bơi lội
- Miêu tả sao Hôm: như đèn đuốc soi cá
b. Nét chung ở những hình ảnh so sánh trên là đều được so sánh với những vật dụng lao động của người nông dân (chiếc vó, chiếc nơm, đuốc đèn soi cá, chiếc gàu...)
c. Chi tiết chòm sao Thần Nông tỏa rộng như một chiếc vó bằng vàng cất những mẻ tôm cua đang bơi lội là một chi tiết gợi tả đặc sắc. Hình ảnh chòm sao Thần Nông vốn như hình chữ M đã được tác giả dùng trí tưởng tượng của mình để liên tưởng với hình ảnh chiếc vó cất những mẻ tôm, cua trên trời. Kì thực, chòm sao Thần Nông như kéo các sao khác về phía mình. Võ Quảng đã miêu tả về bầu trời bằng sông nước trên mặt đất, đó chính là điểm đặc sắc trong cách miêu tả của ông trong bài thơ này.