Giải SGK Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức Bài 1: Các hoạt động kinh tế cơ bản trong đời sống xã hội

Mở đầu SGK Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức Bài 1 (trang 6): Em hãy kể tên một hoạt động kinh tế đang diễn ra trong đời sống hằng ngày và chia sẻ vai trò của hoạt động này đối với đời sống xã hội.
Trả lời:
- Trồng lúa mì
=> Phục vụ nhu cầu sản xuất và vẫn đề lương thực, thực phẩm
- Sản xuất hóa chất
=> Phụ vụ nhu cầu cần thiết của doanh nghiệp cũng như đời sống
- Sản xuất linh kiện điện tử

1. Hoạt động sản xuất

Câu hỏi mục 1 SGK Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức Bài 1 (trang 7): Em hãy mô tả nội dung hoạt động sản xuất trong các hình ảnh và cho biết hoạt động đó có đóng góp gì cho đời sống xã hội?
Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức Bài 1: Các hoạt động kinh tế cơ bản trong đời sống xã hội
Trả lời:
- Ở hình 1 là hoạt động sản xuất xe ô tô, những người thợ đang lắp khung xe. Hoạt động này đã đáp ứng nhu cầu của đời sống xã hội liên quan đến các hoạt động di chuyển, đi lại của người dân.
- Ở hình 2 là hoạt động sản xuất lúa, những người nông dân đang thu hoạch lúa trên cánh đồng. Hoạt động này đã đáp ứng nhu cầu của đời sống xã hội liên quan đến các nhu cầu thực phẩm của người dân.

2. Hoạt động phân phối - trao đổi

Câu hỏi 1 SGK Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức Bài 1 (trang 7): Ban Giám đốc công ty X đã có quyết định phân bổ nguồn lực sản xuất và phân chia kết quà sản xuất như thế nào? Quyết định này mang lại kết quả gì cho doanh nghiệp và người lao động?
Trả lời:
- Ban Giám đốc đã quyết định thu hẹp sản xuất một số sản phẩm có mức tiêu thụ chậm, tập trung nguồn lực như máy móc, nguyên liệu, nhân công.... 
- Kinh doanh thành công, doanh thu và lợi nhuận tăng lên rõ rệt nên công ty có điều kiện tăng thêm thu nhập cho cán bộ vả nhân viên. Công ty còn quy định mức thưởng xứng đáng với sự đóng góp của mỗi cá nhân nên ai cũng phắn khởi, có thêm động lực để thi đua lao động sản xuất.
Câu hỏi 2 SGK Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức Bài 1 (trang 8): Trong thông tin trên, người dân xã Cán Cấu đến chợ để làm gì? Việc duy trì hoạt động trao đổi ở chợ Cán Cấu có vai trò gì đối với đời sống của người dân nơi đây?
Trả lời:
- Người dân xã Cán Cấu đến chợ để thực hiện hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa đến tay người tiêu dùng. 
- Việc duy trì hoạt động trao đổi hàng hóa giúp người dân có thể bán những sản phẩm mình có và mua được những vật phẩm cần thiết cho sinh hoạt và sản xuất trong đời sống hằng ngày. 

3. Hoạt động tiêu dùng

Câu hỏi mục 3 SGK Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức Bài 1 (trang 9): Em hãy qua sát tranh và đọc thông tin để trả lời câu hỏi:
Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức Bài 1: Các hoạt động kinh tế cơ bản trong đời sống xã hội
- Các nhân vật trong hai bức tranh trên sử dụng sản phẩm gạo với mục đích gì?
- Dịch bệnh COVID-19 khiến hoạt động tiêu dùng thay đổi như thế nào? Những thay đổi của hoạt động tiêu dùng có tác động gì đến đời sống xã hội?
Trả lời:
- Các nhân vật trong hai bức tranh sử dụng gạo với mục đích thỏa mãn nhu cầu về ăn uống và dinh dưỡng cho cơ thể.
- Dịch bệnh COVID-19 khiến hoạt động tiêu dùng bị đình trệ, người mua khó tiếp cận những nơi bán hàng để thực hiện hoạt động mua bán, trao đổi khiến cho hàng hóa khó tiêu thụ. Khi tiêu dùng bị đình trệ cũng ảnh hưởng tới việc sản xuất hàng hóa.

Luyện tập 

Bài tập 1 SGK Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức Bài 1 (trang 9): Em hãy đọc các trường hợp sau để trả lời câu hỏi:
a. Thực hiện sản xuất xanh, giảm thiểu ô nhiễm và phát thải khí nhà kính hướng tới phát triển bền vững không chỉ giúp doanh nghiệp Việt Nam hoà vào dòng chảy quốc tế mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Doanh nghiệp sẽ áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng như: sử dụng các nguyên vật liệu, phương tiện tiêu thụ ít điện năng, điện mặt trời,... từ đó tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm, tăng lợi thế cạnh tranh, có cơ hội bước chân vào những thị trường "khó tinh" khi tạo ra được những sản phẩm "xanh", thân thiện với môi trường.
1.  Em hiểu thế nào là sản xuất xanh?
2. Việc thực hiện sản xuất xanh sẽ mang lại lợi ích gì cho doanh nghiệp và xã hội?
b. Do ảnh hưởng của dịch bệnh, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn nên phải thu hẹp sản xuất, kéo theo nhiều lao động mắt việc làm. Doanh nghiệp Y chọn giải pháp thương lượng với người lao động cũng chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp, mỗi người chỉ đi làm nửa thời gian và hưởng mức lương bán thời gian, sau khi sản xuất n định sẽ được hưởng đầy đủ mức lương.
Giải pháp điều chỉnh hoạt động phân phối thu nhập của doanh nghiệp Y mang lại lại ích gì cho doanh nghiệp và người lao động?
c. Bán hàng trực tuyến là một hình thức kinh doanh được nhiều bạn trẻ thử sức vì không tốn chi phi thuê mặt bằng, nguồn nhân lực, có thể cạnh tranh với các cửa hàng khác, mang lại nguồn thu nhập hằng tháng thông qua sử dụng các công cụ truyền thống để quảng cáo các sản phẩm của mình. Người tiêu dùng ngày càng thích sử dụng hình thức mua sắm trực tuyến này vì có nhiều tiện lợi. Tuy nhiên, hình thức bán hàng này cũng tiềm ân một vài nhược điểm như: mất thời gian chờ đợi hàng hoá đến tay, sản phẩm nhận được nhiều khi không đúng với quảng cáo,...
1. Em hãy cho biết bán hàng trực tuyến thuộc hoạt động kinh tế nào. Hình thức bán hàng này có tác động tích cực, tiêu cực đến đời sóng xã hội như thế nào?
2. Theo em, có biện pháp nào đề hạn chế tác động tiêu cực của hình thức bán hàng trực tuyến?
d. Hiện nay, việc tiêu dùng các sản phẩm được sản xuất từ nhựa ngày càng trở nên phố biến. Số lượng bao bì nhựa, túi nilon, ống hút nhựa.... sử dụng ngày càng gia tăng dẫn đến lượng rác thải cũng tăng dần theo từng năm.
1. Theo em, hoạt động tiêu dùng nêu trên có ảnh hướng gì đến đời sống xã hội?
2. Hãy đề xuất biện pháp đề khắc phục hạn chế. 
Lời giải:
- Trường hợp a:
1. Thực hiện sản xuất xanh, giảm thiểu ô nhiễm và phát thải khí nhà kính hướng tới phát triển bền vững, áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng như: sử dụng các nguyên vật liệu, phương tiện tiêu thụ ít điện năng, điện mặt trời,... 
2. Tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm, tăng lợi thế cạnh tranh, có cơ hội bước chân vào những thị trường "khó tinh" khi tạo ra được những sản phẩm "xanh", thân thiện với môi trường.
- Trường hợp b: Giải pháp điều chỉnh hoạt động phân phối thu nhập của doanh nghiệp Y mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và người lao động là:
+ Giúp doanh nghiệp giữ được nguồn lao động cố định, vẫn hoạt động sản xuất như bình thường, doanh nghiệp vẫn có khả năng đáp ứng được nguồn sản phẩm mọi thời điểm.
+ Người lao động vẫn có việc làm và thu nhập ổn định, phù hợp với sức lao động của mình.
- Trường hợp c:
1. Bán hàng trực tuyến là loại hoạt động phân phối – trao đổi. Hình thức bán hàng  này đem lại nhiều lợi ích cho người mua: không tốn thời gian đi lại, dễ dàng tiếp cận nhiều cửa hàng, cơ hội lựa chọn nhiều hơn,…Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng có nhiều nhược điểm: mất thời gian chờ đợi, sản phẩm nhiều khi không đúng quảng cáo, dễ bị lừa đảo,…
2. Đầu tiên, người mua hàng phải có sự hiểu biết về của hàng và mặt hàng mình muốn mua, nên kiểm tra hàng trước khi trả tiền,… Chính quyền cũng phải tham gia trong việc phòng chống hàng nhái, hàng giả, làm mạnh tay đối với những thành phần lừa đảo qua hình thức bán hàng trực tuyến,…
- Trường hợp d:
1. Theo em, hoạt động tiêu dùng nêu trên có ảnh hưởng đến đời sống xã hội là: Rác thải nhựa khó phân hủy, không thể phân hủy tăng dần theo từng năm dẫn đến ô nhiêm môi trường.
2. Một số biện pháp để khắc phục, hạn chế:  
- Hạn chế tối đa việc sử dụng bao bìa nhựa, nilon...
- Nên dùng các loại màn bọc thực phẩm bằng giấy hoặc những vẫn liệu dễ phân hủy không gây ô nhiễm môi trường....
Bài tập 2 SGK Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức Bài 1 (trang 10): Em hãy đưa ra lời khuyên cho các nhân vật trong tình huống sau đây:
a. Chị H có ý định sẽ mở một xưởng sản xuất thời trang, làm giả sản phẩm của một số thương hiệu nổi tiếng đang được người tiêu dùng ưa chuộng.
Theo em, chị H có nên thực hiện dự định này không? Vì sao?
b. Bố mẹ N có ý định mở một quán trò chơi điện tử trực tuyến ngay gần cổng một trường  trung học phổ thông với mong muốn sề thu hút được đói tượng khách hàng là các bạn học sinh.
Nếu là N. em sẽ nói gì với bố mẹ trong hoạt động kinh doanh này
Lời giải:
a. Theo em, chị H không nên thực hiện dự định này. Vì như vậy sẽ ảnh hưởng đến giá trị của sản phẩm hàng thật, làm mất uy tín, ảnh hưởng đến thương hiệu, người dân sẽ không tin dùng sản phẩm của cửa hàng nữa. Hơn nữa, việc làm hàng giả, hàng nhái còn là hành vi trái với pháp luật.
b. Nếu là N. em sẽ nói  với bố mẹ không nên kinh doanh với hình thức này, vì gần trường đối tượng chủ yếu là học sinh, làm cho các bạn nhỏ ham chơi, bỏ bê chuyện học, ảnh hưởng đến tương lai, và ảnh hưởng cả quá trình giảng dạy của trường lớp cũng như gia đình.
Bài tập 3 SGK Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức Bài 1 (trang 10): Em hãy cùng các bạn đóng vai “Táo quân chầu trời” theo các gợi ý sau:
- Xây dựng kịch bản với bối cảnh các Táo sản xuất; táo phân phối; táo trao đổi và táo tiêu dùng lên báo cáo cách hoạt động kinh tế với Ngọc hoàng. Từng vai táo khẳng định lĩnh vực mình phụ trách có những đóng góp trong đời sống xã hội.
- Phân công vai diễn và thể hiện tiểu phẩm trước lớp.
Gợi ý:
- Học sinh viết kịch bản, trong đó lưu ý vai trò của các Táo:
+ Táo sản xuất: hoạt động sản xuất đóng vai trò là hoạt động cơ bản nhất trong các hoạt động của con người, quyết định đến các hoạt động phân phối, trao đổi, tiêu dùng
+ Táo phân phối: hoạt động phân phối thúc đẩy sản xuất phát triển nếu quan hệ phân phối phù hợp đồng thời có thể kìm hãm sản xuất và tiêu dùng khi nó không phù hợp
+ Táo trao đổi: hoạt động trao đổi giúp người sản xuất bản được hàng, duy trì và phát triển được hoạt động sản xuất và người tiêu dùng mua được thủ minh cân, đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng
+ Táo tiêu dùng: tiêu dùng được coi là mục đích của sản xuất, ví như đơn đặt hàng của xã hội đối với sản xuất.

Vận dụng

Vận dụng 1 SGK Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức Bài 1 (trang 10): Em hãy cùng các bạn trong nhóm xây dựng ý tưởng kinh doanh trực tuyến một mặt hàng nào đó.
Gợi ý: 
Ý tưởng kinh doanh đồ uống giải khát trực tuyến.
- Xây dựng Menu.
- Dựa trên menu để mua nguyên liệu với số vốn hợp lý: Nguyên liệu để pha chế đồ uống, dụng cụ làm đồ uống, cốc đựng, bao bì sản phẩm,...
- Phân chia công việc cho từng thành viên trong nhóm:
+ Người pha chế
+ Người quản lý nhận đơn hàng trực tuyến
+ Người vận chuyển đơn hàng đến với khách hàng
+ Người thực hiện quảng bá thương hiệu,...
Vận dụng 2 SGK Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức Bài 1 (trang 10): Em hãy vẽ tranh cổ động cho hoạt động “tiêu dùng xanh” và chia sẻ nội dung ý nghĩa
* Tham khảo:
Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức Bài 1: Các hoạt động kinh tế cơ bản trong đời sống xã hội