Mở đầu
Mở đầu SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 43): Em có nhận xét như thế nào về sự sáng tạo trong việc sử dụng nguyên liệu của chủ thể kinh doanh qua các hình ảnh sau?
Trả lời:
- Sự sáng tạo trong việc sử dụng nguyên liệu của chủ thể kinh doanh rất độc đáo, mới mẻ và vượt trội. Từ một nguồn nguyên liệu, các chủ thể kinh doanh có thể tạo ra được rất nhiều sản phẩm khác nhau.
1. Ý tưởng kinh doanh
Câu hỏi 1 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 44): Em hãy cho biết ý tưởng kinh doanh của chị T và anh H đã mang lại lợi ích gì cho họ?
Trả lời:
+ Trường hợp 1: Ý tưởng kinh doanh của chị T đã giúp: đem lại nguồn thu nhập lớn cho bản thân chị T; đồng thời tạo ra được một sản phẩm nước giải khát có chất lượng tốt, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và sức khỏe cho cộng đồng.
+ Trường hợp 2: Ý tưởng kinh doanh của anh H đã giúp: đem lại nguồn thu nhập lớn cho bản thân anh T; đồng thời, giúp các em học sinh nâng cao khả năng ngoại ngữ, tự tin hơn trong cuộc sống và lựa chọn nghề nghiệp trong tương lai.
Câu hỏi 2 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 44): Theo em, các chủ thể sản xuất muốn cạnh tranh được trên thị trường cần có ý tưởng như thế nào? Em hiểu thế nào là ý tưởng kinh doanh?
Trả lời:
- Các chủ thể sản xuất muốn cạnh tranh được trên thị trường cần có ý tưởng sáng tạo, mới mẻ, độc đáo. Ý tưởng kinh doanh là những suy nghĩ hành động, hành động sáng tạo, có tính khả thi, có thể đem lại lợi nhuận trong kinh doanh.
2. Cơ hội kinh doanh
Câu hỏi 1 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 45): Em hãy cho biết điều kiện dẫn đến cơ hội kinh doanh của ông V và anh A trong hai trường hợp trên.Trả lời:
- Trường hợp 1: Điều kiện dẫn đến cơ hội kinh doanh của ông V là:
+ Nhu cầu đóng gói các sản phẩm tăng cao vì các ngành tiêu dùng, thương mại điện tử,... phát triển mạnh;
+ Sản phẩm sản xuất ra có thể xuất khẩu đến nhiều nước trên thế giới.
- Trường hợp 2: Điều kiện dẫn đến cơ hội kinh doanh của anh A là:
+ Lượng rác thải điện tử ngày càng tăng do: sự phát triển mạnh mẽ của khoa học, công nghệ đã rút ngắn tuổi thọ của các sản phẩm điện tử.
+ Việc thu gom, xử lí rác thải điện tử còn nhiều hạn chế; vì vậy, cần phải tìm ra một giải pháp xử lí tối ưu hơn.
+ Trong nước chưa có nhiều doanh nghiệp tham gia vào xử lí rác điện tử,...
Câu hỏi 2 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 45): Cho biết những điều kiện cần thiết để dẫn đến một cơ hội kinh doanh. Em hiểu thế nào là cơ hội kinh doanh?
Trả lời:
- Những điều kiện cần thiết để dẫn tới cơ hội kinh doanh: Cơ hội kinh doanh là những điều kiện thuận lợi bao gồm hoàn cảnh, mục tiêu, phương hướng và tài chính để tạo ra lợi nhuận.
=> Cơ hội kinh doanh là những điều kiện, hoàn cảnh thuận lợi để chủ thể kinh tế thực hiện được mục tiêu kinh doanh (thu lợi nhuận).
3. Tầm quan trọng của việc xây dựng ý tưởng kinh doanh và xác định, đánh giá các cơ hội kinh doanh
Câu hỏi 1 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 46): Theo em, việc xây dựng ý tưởng kinh doanh đã đem đến những kết quả gì cho anh H? Nếu anh H không xây dựng ý tưởng kinh doanh thì điều gì sẽ đến với doanh nghiệp của anh?Trả lời:
- Việc xây dựng ý tưởng kinh doanh của anh H đã đem lại những kết quả sau:
+ Doanh nghiệp sản xuất đồ thủ công mĩ nghệ cửa anh H đã ngày càng phát triển, quy mô sản xuất được mở rộng, đem lại nguồn doanh thu và lợi nhuận lớn.
+ Mang lại nhiều giá trị cho nhà đầu tư.
+ Tạo công ăn việc làm cho người lao động tại địa phương.
+ Góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển.
- Nếu không xây dựng ý tưởng kinh doanh, thì anh H có thể sẽ phải đối mặt với những khó khăn, như: hoạt động sản xuất, kinh doanh bị trì trệ, kém phát triển hoặc kinh doanh thất bại, thua lỗ.
Câu hỏi 2 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 46): Em hãy chỉ ra mối quan hệ giữa ý tưởng kinh doanh và cơ hội kinh doanh trong trường hợp của chị A. Việc xác định, đánh giá đúng cơ hội kinh doanh đã đem lại lợi ích gì cho chị A và xã hội?
Trả lời:
- Mối quan hệ giữa ý tưởng kinh doanh và cơ hội kinh doanh: Cơ hội kinh doanh cung cấp cho các doanh nghiệp các cơ sở để phát triển và khai thác ý tưởng kinh doanh của họ. Việc xác định, đánh giá đúng cơ hội kinh doanh đã đem lại lợi ích sau cho chị A và xã hội:
+ Cho chị A: đã có được những công nhân tay nghề cao, mở rộng được quy mô sản xuất.
+ Cho xã hội: bước đầu mở ra một làng nghề truyền thống.
4. Ý nghĩa của ý tưởng kinh doanh
Câu hỏi 1 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 46): Em hãy nêu giá trị mà ông P đạt được từ ý tưởng kinh doanh của mình.
Trả lời:
Giá trị mà ông P đạt được từ ý tưởng kinh doanh là:
+ Tăng lợi thế cạnh tranh cho những trái bưởi của ông P trên thị trường vào dịp lễ, tết và mang lại thu nhập cao cho ông.
+ Góp phần tạo nên một vùng trồng bưởi có hiệu quả kinh tế cao, thúc đẩy sự phát triển kinh tế của địa phương.
Câu hỏi 2 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 46): Theo em, việc xây dựng ý tưởng kinh doanh có ý nghĩa như thế nào đối với các chủ thể kinh tế?
Trả lời:
- Tầm quan trọng của việc xây dựng ý tưởng kinh doanh:
+ Là cơ sở định hướng mọi hoạt động kinh doanh như lập kế hoạch, đánh giá phương án, triển khai, giám sát,..
+ Tạo ra tính chủ động và hiệu quả trong hoạt động kinh doanh
5. Các nguồn giúp tạo ý tưởng kinh doanh
Câu hỏi 1 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 47): Nguồn nào giúp tạo ra ý tưởng kinh doanh của chị C?Trả lời:
Ý tưởng kinh doanh của chị C được hình thành từ những lợi thế nội tại và cơ hội thuận lợi từ bên ngoài. Cụ thể là:
+ Về lợi thế nội tại:
▪ Chị C có chuyên môn cao trong lĩnh vực nông nghiệp.
▪ Chị C có đam mê, khát vọng lập nghiệp, sức sáng tạo dồi dào và có khả năng huy động các nguồn lực để phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.
+ Về cơ hội thuận lợi từ bên ngoài:
▪ Nhu cầu về mặt hàng nấm trên thị trường thực phẩm tại Việt Nam khá cao.
▪ Các chính sách hỗ trợ của Nhà nước.
Câu hỏi 2 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 47): Em còn biết các nguồn nào khác tạo ra ý tưởng kinh doanh?
Trả lời:
- Các nguồn khác tạo ra ý tưởng kinh doanh:
+ Lợi thế nội tại: đam mê, tri thức, khát vọng, sức sáng tạo, khả năng huy động các nguồn lực,...
+ Cơ hội bên ngoài: nhu cầu, nguồn cung ứng, sự cạnh tranh, vị trí triển khai, chính sách vĩ mô.
Luyện tập
Luyện tập 1 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 48): Em đồng tình hay không đồng tình với nhận định nào sau đây? Vì sao?a. Ý tưởng kinh doanh là tận dụng cơ hội thị trường nhằm mang lại lợi nhuận cao nhất. b. Ý tưởng kinh doanh là khởi điểm cho các hoạt động của doanh nghiệp.
c. Ý tưởng kinh doanh chỉ cần thiết lúc hình thành doanh nghiệp, còn khi doanh nghiệp đã kinh doanh ổn định thì chỉ cần duy trì các hoạt động kinh doanh.
d. Cơ hội kinh doanh luôn có trên thị trường, không phải cơ hội nào cũng mang tính khả thi.
e. Xác định, đánh giá cơ hội kinh doanh là yếu tố quyết định thành công của doanh nghiệp.
Lời giải:
- Nhận định a. Không đồng tình,vì: ý tưởng kinh doanh là những suy nghĩ, hành động sáng tạo, có tính khả thi và có thể đem lại lợi nhuận trong kinh doanh.
- Nhận định b. Đồng tình, vì: ý tưởng kinh doanh là điểm xuất phát của quá trình sản xuất kinh doanh, thể hiện sự sáng tạo của cá nhân hoặc tổ chức trong việc: lựa chọn loại sản phẩm, dịch vụ cung cấp cho thị trường; lựa chọn đối tượng khách hàng; xác định mục tiêu, cách thức, phương thức kinh doanh tối ưu,… nhằm thu được lợi nhuận.
- Nhận định c. không đồng tình, vì: để tồn tại và phát triển, các chủ thể sản xuất kinh doanh cần phải có ý tưởng kinh doanh ban đầu và không ngừng sáng tạo, đổi mới ý tưởng kinh doanh để có thể duy trì được lợi thế cạnh tranh, thu được lợi nhuận và mở rộng sự phát triển trong tương lai.
- Nhận định d. Đồng tình, vì: trên thị trường luôn tồn tại nhiều cơ hội kinh doanh, tuy nhiên, các cơ hội này có những mức độ tác động khác nhau và không phải mọi cơ hội đều có tính khả thi, đem lại thành công cho chủ thể kinh doanh.
- Nhận định e. Đồng tình, vì: việc xác định, đánh giá cơ hội kinh doanh là một yếu tố quan trọng, tác động trực tiếp đến sự thành công hay thất bại của một doanh nghiệp. Việc xem xét các dữ liệu và phân tích dữ liệu liên quan đến cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp sẽ giúp doanh nghiệp định hướng và thực hiện những quyết định hợp lý.
Luyện tập 2 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 48): Em hãy nhận xét về ý tưởng kinh doanh của chủ thể kinh tế sau:
Nhận thấy ống hút nhựa được sử dụng rất nhiều, làm gia tăng nhiễm môi trường, anh V có ý tưởng thay thế ống hút nhựa bầng các nguyên liệu thân thiện với môi trường. Anh bắt đầu nghiên cứu cách làm ống hút từ thân cây sậy ở quê hương của mình. Vi đây là công việc khá mới mẻ với người dãn địa phương nên anh phải hướng dẫn chi tiết. Các loại máy móc lại chưa có trên thị trường nên anh V phải tự chế máy cắt, máy vệ sinh ống hút. Sản phẩm ống hút từ cây sậy của anh rất được khách hàng yêu thích. Anh tiếp tục triển khai ống hút tre, ống hút giấy dể da dạng hoá sản phẩm cạnh tranh với ống hút nhựa. Nhờ các ý tưởng sáng tạo, đổi mới sản phẩm, doanh nghiệp của anh đạt được nhiều thành tựu to lớn, góp phần vào sự phát triển kinh tế và xã hội tại địa phương.
Lời giải:
- Ý tưởng kinh doanh của anh V sáng tạo, đổi mới, độc đáo, đột phá và mang lại nhiều ý nghĩa cho bản thân anh, gia đình và xã hội: vừa mang lại thu nhập cho bản thân, vừa tạo công ăn việc làm cho bà con, góp phần vào sự phát triển kinh tế và xã hội tại địa phương và công cuộc bảo vệ môi trường.
Luyện tập 3 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 48): Em hãy giải thích về tầm quan trọng của việc xác định, đánh giá cơ hội kinh doanh trong trường hợp sau:
Trường hợp. Công ty A có kế hoạch ra mắt sản phẩm mới. Để xác định, đánh giá được cơ hội kinh doanh, công ty đã giới thiệu và cho khách hàng trải nghiệm một số tính năng của sản phẩm. Phản hồi của khách hàng sẽ giúp công ty xây dựng được những ý tưởng có tính vượt trội, tạo ra lợi thế cho kinh doanh. Công ty A còn yêu cầu nhân viên nghiên cứu hoạt động ra mắt sản phẩm của các doanh nghiệp khác nhằm học hỏi những ý tưởng độc đáo. Nhờ có những định hướng đúng đắn, cụ thể, cách thức tổ chức, quản lí chặt chẽ, có hệ thống,... Công ty A đã thành công với sản phẩm mới.
Lời giải:
- Nhờ việc xác định, đánh giá đúng cơ hội kinh doanh, công ty A đã:
+ Xây dựng được những ý tưởng kinh doanh có tính vượt trội, tạo ra lợi thế kinh doanh.
+ Thành công trong việc sáng tạo ra sản phẩm mới, giúp cho hoạt động kinh doanh của công ty ngày càng phát triển, thu được nhiều lợi nhuận.
Bài tập 4 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 49): Em hãy phân tích ý tưởng kinh doanh trong trường hợp sau:
Sự bùng nổ của Internet và kỉ nguyên số đã làm cho ngành Marketing dịch chuyển từ truyền thống sang công nghệ số. Marketing trực tuyến giúp tiếp cận khách hàng một cách tốt nhất và mở ra không ít cơ hội việc làm. Doanh nghiệp đã ứng dụng Marketing trực tuyến vào hoạt động kinh doanh của mình. Đây được xem là giải pháp hiệu quả, giúp doanh nghiệp tâng sức cạnh tranh, dễ dàng tiếp cận với khách hàng tiềm năng và mang lại hiệu quả kinh doanh cao hơn. Đặc biệt, Marketing trực tuyến còn giúp các doanh nghiệp nhỏ tiếp thị sản phẩm và dịch vụ của mình trên toàn cầu. Điều này cho phép các doanh nghiệp nhỏ tìm đối tượng mới cho các sản phẩm và dịch vụ của mình. Từ cơ hội này, chị B đã lập kế hoạch phát triển công việc Marketing trực tuyến của mình từ việc lên ý tưởng, xây dựng chiến dịch Marketing trên các công cụ trực tuyến. Chị tìm hiểu nhu cầu của khách hàng để thực hiện chiến dịch tối ưu vvebsite, đăng tải bài viết lên các trang mạng xã hội, chạy quảng cáo,... nhằm tạo hiệu quả cao nhất. Chị B còn tổng hợp dữ liệu, làm báo cáo về hiệu quả, năng suất, ưu - nhược điểm của chiến dịch Marketing, rút kinh nghiệm từ các chiến dịch đã hoàn thành. Nhờ đó, chị được nhiều đối tác tín nhiệm và kí hợp đồng.
Lời giải:
- Marketing trực tuyến là một giải pháp hiệu quả để doanh nghiệp tiếp cận khách hàng và mở ra nhiều cơ hội việc làm. Nó giúp doanh nghiệp tăng sức cạnh tranh, dễ dàng tiếp cận với khách hàng tiềm năng và mang lại hiệu quả kinh doanh cao hơn. Nó còn giúp các doanh nghiệp nhỏ tiếp thị sản phẩm và dịch vụ của mình trên toàn cầu.
- Để sử dụng hiệu quả công cụ Marketing trực tuyến, các doanh nghiệp cần lên ý tưởng, xây dựng chiến dịch Marketing trên các công cụ trực tuyến, tìm hiểu nhu cầu của khách hàng, đăng bài viết trên các trang mạng xã hội, chạy quảng cáo v.v. Sau khi hoàn thành chiến dịch, các doanh nghiệp cần tổng hợp dữ liệu, làm báo cáo về hiệu quả, năng suất, ưu - nhược điểm của chiến dịch Marketing. Nhờ đó, doanh nghiệp sẽ có đối tác tín nhiệm hơn và nhận được nhiều kí hợp đồng hơn.
Luyện tập 5 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 49): Em hãy đọc trường hợp sau và trả lời câu hỏi:
Trường hợp. Sau khi tốt nghiệp đại học, chị P xin bố mẹ một khoản vốn đề kinh doanh mĩ phẩm trực tuyến. Biết lĩnh vực này sẽ có sức cạnh tranh lớn và có nhiều rủi ro nên chị đã cẩn trọng thực hiện từng bước. Đầu tiên, chị đánh giá, xác định được cơ hội kinh doanh và xây dựng, lên ý tưởng. Chị dành thời gian nghiên cứu thị trường, nguồn cung hàng hóa và xem xét điểm mạnh, điểm yếu của bản thân cũng như các cơ hội, thách thức khi tham gia lĩnh vực. Chị đã tiến hành ở quy mô nhỏ nhằm kiểm tra tính khả thi của dự án, sau đó mới thực hiện mở rộng. Nhờ vậy, chị đã đạt được thành công trong dự án kinh doanh của mình.
Câu hỏi:
- Em có nhận xét như thế nào về việc xây dựng ý tưởng kinh doanh của chị P?
- Từ trường hợp của chị P, em rút ra bài học gì để xây dựng ý tưởng kinh doanh của bản thân?
Lời giải:
- Chị P đã xây dựng ý tưởng kinh doanh của mình một cách nghiêm túc và cẩn trọng. Điều này được thể hiện thông qua các chi tiết:
+ Chị P dành thời gian nghiên cứu thị trường, nguồn cung hàng hóa và xem xét điểm mạnh, điểm yếu của bản thân cũng như các cơ hội, thách thức khi tham gia lĩnh vực.
+ Chị đã tiến hành ở quy mô nhỏ nhằm kiểm tra tính khả thi của dự án, sau đó mới thực hiện mở rộng.
- Bài học rút ra: trước khi ra quyết định kinh doanh, cần nghiêm túc, thận trọng trong việc xây dựng và đánh giá ý tưởng.
Luyện tập 6 SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 49): Em hãy lên ý tưởng cho một dự án kinh doanh của bản thân và đánh giá sự thành công của ý tưởng đó.
Lời giải:
- Ý tưởng kinh doanh: bán cây cảnh mini
- Đánh giá sự thành công của ý tưởng: Câу ᴄảnh luôn là mặt hàng không bao giờ thiếu lượng ᴄầu bởi ai ᴄũng muốn tô điểm ᴄho ngôi nhà ᴄủa mình ᴄhút ѕắᴄ хanh thiên nhiên. Nhưng ᴄó những loại ᴄâу ᴄảnh quý, ᴄâу ᴄổ thụ giá hàng trăm triệu đồng, không phải ai ᴄũng kham nổi. Vì thế, thị trường хoaу ѕang những ᴄhậu ᴄâу ᴄảnh nhỏ nhỏ хinh хinh, treo trong nhà làm ᴠật trang trí.
+ Đâу là ᴄơ hội tốt để bắt đầu kinh doanh ᴠới một ѕố ᴠốn khiêm tốn. Cáᴄ ᴄhậu ᴄâу ᴄảnh mini nàу không đòi hòi nhiều ᴄông ѕứᴄ tưới tiêu, ᴄhăm ѕóᴄ. Chúng ᴄó giá khá rẻ phù hợp ᴠới đại đa ѕố người dùng, thậm ᴄhí ѕinh ᴠiên, họᴄ ѕinh ᴄũng ᴄó thể mua đượᴄ. Tuу nhiên, để tăng tỉ lệ thành ᴄông, bạn nên nghiên ᴄứu хu hướng thị trường, lựa ᴄhọn những loài hoa, loài ᴄâу đẹp đượᴄ уêu thíᴄh nhất.
Vận dụng
Câu hỏi Vận dụng SGK Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo Bài 6 (trang 49): Em hãy tìm hiểu về một cơ hội thị trường, từ đó xây dựng ý tưởng kinh doanh và chia sẻ với các bạn.Trả lời:
* Cơ hội thị trường:
+ Nhiều bạn học sinh trong trường và người dân trên địa bàn em sinh sống có nhu cầu chơi cây cảnh mini.
+ Xu hướng “tiêu dùng xanh” đang phát triển ở Việt Nam.
+ Quanh khu vực em đang sinh sống chưa có ai kinh doanh mặt hàng này.
* Ý tưởng: kinh doanh mặt hàng cây cảnh mini.
- Nguồn hình thành ý tưởng:
+ Lợi thế nội tại:
▪ Bản thân em có sự yêu thích, đam mê với việc trồng và chăm sóc cây cảnh.
▪ Gia đình em có sẵn một khoảng sân nhỏ - đây là nơi em có thể thực hiện việc trồng và chăm sóc các cây cảnh mini.
▪ Bố em là kĩ sư nông nghiệp => có thể hỗ trợ, truyền thụ cho em những kiến thức, kinh nghiệm trong việc trồng, chăm sóc cây cảnh.
+ Có nhiều cơ hội đến từ thị trường bên ngoài.
- Đánh giá: ý tưởng kinh doanh có khả năng thành công, vì:
+ Có tính bền vững, đáp ứng nhu cầu lành mạnh và ngày càng lớn của người tiêu dùng.
+ Có thể duy trì lâu dài vì dựa trên nguồn lực sẵn có của bản thân; có lợi thế cạnh tranh
+ Có thể mang lại lợi nhuận.