Mở đầu
Câu hỏi Mở đầu SGK Sinh 11 Kết nối tri thức Bài 14 (trang 88): Nếu sinh vật không phản ứng kịp thời đối với kích thích đến từ môi trường thì sẽ dẫn đến hậu quả như thế nào?Trả lời:
- Nếu sinh vật không phản ứng kịp thời đối với kích thích đến từ môi trường thì sinh vật sẽ không thể thích ứng được với những thay đổi của môi trường sống và gây ảnh hưởng đến các hoạt động sống của sinh vật đó.
I. Khái niệm và vai trò của cảm ứng
Câu hỏi mục I SGK Sinh 11 Kết nối tri thức Bài 14 (trang 89): Cho ví dụ về cảm ứng ở động vật, thực vật và phân tích vai trò của các cảm ứng đó.Trả lời:
|
Ví dụ về cảm ứng |
Vai trò của hình thức cảm ứng |
|
Ngọn cây hướng về phía có ánh sáng |
Giúp cây thu nhận đủ nguồn ánh sáng cần thiết để thực hiện quang hợp, đảm bảo cho cây sinh trưởng và phát triển bình thường. |
|
Rễ cây hướng về phía nguồn nước |
Giúp cây thu nhận đủ nguồn nước cần thiết để thực hiện các hoạt động sống, đảm bảo cho cây sinh trưởng và phát triển bình thường. |
|
Lá cây trinh nữ cụp lại khi bị chạm vào |
Giúp bảo vệ bộ lá của cây tránh khỏi các tác nhân cơ học từ môi trường. |
|
Gà con sẽ chạy đến chỗ mẹ khi nghe thấy tiếng kêu của gà mẹ |
Giúp các con gà con được gà mẹ chăm sóc và bảo vệ tốt hơn. |
|
Người tham gia giao thông dừng lại khi gặp đèn đỏ |
Giúp người tham gia giao thông thực hiện đúng luật an toàn giao thông, bảo vệ được tính mạng của bản thân và những người khác. |
|
Chuột bỏ chạy khi nhìn thấy mèo |
Giúp chuột tránh được sự săn đuổi của kẻ thù, đảm bảo bảo toàn được tính mạng. |
II. Cơ chế cảm ứng ở sinh vật
Câu hỏi mục II SGK Sinh 11 Kết nối tri thức Bài 14 (trang 89): Cơ chế cảm ứng ở thực vật giống với động vật như thế nào?Trả lời:
- Cơ chế cảm ứng ở thực vật giống với động vật đều được thực hiện thông qua các bộ phận: tiếp nhận kích thích, dẫn truyền thông tin kích thích, xử lí thông tin và đáp ứng.
Luyện tập và Vận dụng
Bài tập 1 SGK Sinh 11 Kết nối tri thức Bài 14 (trang 89): Những bộ phận nào của cơ thể thực vật và động vật tham gia vào quá trình cảm ứng?Lời giải:
- Ở cơ thể thực vật, cả 3 bộ phận là: rễ, thân và lá đều tham gia vào quá trình cảm ứng.
- Ở cơ thể động vật có hệ thần kinh, cảm ứng thực hiện qua cung phản xạ: thụ thể cảm giác tiếp nhận kích thích từ môi trường tạo ra xung thần kinh truyền về thần kinh trung ương, xung thần kinh đi đến cơ quan đáp ứng tạp ra đáp ứng phù hợp.
Bài tập 2 SGK Sinh 11 Kết nối tri thức Bài 14 (trang 89): Hiện tượng người quay đầu lại khi nghe tiếng người khác gọi tên mình từ phía sau có phải là cảm ứng không? Giải thích.
Lời giải:
- Hiện tượng người quay đầu lại khi nghe tiếng người khác gọi tên mình từ phía sau không phải là cảm ứng. Bởi vì, cảm ứng là sự tiếp nhận và phản ứng của sinh vật đối với những thay đổi của môi trường, đảm bảo cho sinh vật thích nghi với môi trường sống. Còn hiện tượng người quay đầu lại khi nghe tiếng người khác gọi tên mình từ phía sau là phản ứng của cơ thể, trả lời các kích thích của môi trường dưới sự điều khiển của hệ thần kinh.