Gợi dẫn trước văn bản đọc
Câu 1: Bạn đã biết gì về nghệ thuật truyền thống của người Việt? Hãy nêu cảm nhận về một phương diện nào đó trong gia sản tinh thần vô giá này mà bạn hứng thú.Trả lời:
– Nghệ thuật truyền thống của người Việt là những giá trị văn hóa, giá trị tinh thần mang nét đặc trưng riêng của dân tộc ta. Đó có thể là những nét văn hóa lâu đời hay những loại hình sân khấu truyền thống đến nay vẫn còn được gìn giữ.
– Trong gia sản tinh thần vô giá về nghệ thuật. Múa rối nước của người Việt là một trong những loại hình nghệ thuật sân khấu dân gian truyền thống. Loại hình này vẫn thường diễn trên sân khâu trong những dịp lễ, hội, ở những di tích lịch sử, văn học hay đình làng cho đến tận ngày nay. Nghệ nhân là những người điều khiển những con rối để diễn trò trên mặt nước, tạo thành một câu chuyện sống động.
Câu 2: Trong xu thế giao lưu quốc tế mở rộng hôm nay, bạn nghĩ như thế nào về sự tồn tại của những giá trị vốn được truyền lại từ bao đời?
Trả lời:
- Trong xu thế giao lưu quốc tế mở rộng hôm nay, sự tồn tại của những giá trị vốn được truyền lại từ bao đời là một điều hết sức đáng quý và là tiếng gọi của cội nguồn, là cột chống để gìn giữ những giá trị thuộc về hồn cốt của dân tộc, nơi lưu giữ những dấu ấn về đời sống tinh thần của người Việt qua thời gian, đồng thời là niềm tự hào của người Việt đối với bè bạn quốc tế.
- Nó cho biết chúng ta là ai trong thế giới đang toàn cầu hóa, có sự khác biệt nào, có văn hóa như thế nào. Thế nhưng, trong xu thế giao lưu quốc tế mở rộng hôm nay, sự tồn tại của những giá trị truyền thống đang dần bị lãng quên, giới trẻ ngày nay thay vì tìm hiểu về những nét đẹp truyền thống lâu đời thì họ thường chạy theo xu hướng mới, theo sự thay đổi của xã hội.
Đọc văn bản
Câu 1: Thông tin chính được nêu ở câu chủ đề của đoạn văn là gì.Trả lời:
- Thông tin chính được nêu ở câu chủ đề của đoạn văn là: nghệ thuật Việt Nam biểu hiện tâm tính của nhân dân Việt Nam.
Câu 2: Chú ý những cứ liệu được sử dụng để đưa ra nhận định về khiếu thẩm mĩ của người Việt.
Trả lời:
- Những cứ liệu được sử dụng để đưa ra nhận định về khiếu thẩm mĩ của người Việt là câu nói của linh mục Ca-đi-e-rơ và những chi tiết về việc biến những đồ vật thông thường thành những đồ trang trí đẹp của người Việt.
Câu 3: Những yếu tố nào đã ảnh hưởng đến nghệ thuật Việt?
Trả lời:
– Những yếu tố đã ảnh hưởng đến nghệ thuật Việt:
+ Đạo Phật: Thể hiện qua nghệ thuật sân khấu (Hát hội, hát chèo, cải lương, kịch và nói). Triết lí “Nhân quả ứng báo” của Phật giáo đóng vai trò quan trọng trong các bài ca tuồng, vở diễn phù hợp với đạo lý phương đông và nếp sống truyền thống của dân tộc.
+ Đạo Lão: Có phần hòa quyệt giống với Phật giáo
+ Đạo Nho: Thể hiện qua nhiều loại nghệ thuật quan phương chính thống, sao của phong tục Trung Hoa trung đại.
Câu 4: Điều gì đã ảnh hưởng đến việc bảo tồn các di sản nghệ thuật Việt Nam?
Trả lời:
– Điều đã ảnh hưởng đến việc bảo tồn các di sản nghệ thuật Việt Nam:
+ Khí hậu nhiệt đới, thiên tai: Hiện tượng tăng nhiệt độ, mưa bất thường, lũ lụt, hạn hán, bão nhiệt đới và nước biển dâng gây tổn thương cho các di sản và bảo tàng quý báu khiến các giá trị này sẽ bị huỷ hoại nhanh hơn sự xuống cấp do thời gian.
+ Mối mọt: Hủy hoại các công trình điêu khắc bằng gỗ theo thời gian
+ Chiến tranh: Hậu quả do bom mìn gây ra khiến cho các di sản bị phá hủy, không còn nguyên vẹn hình hài ban đầu.
Câu 5: Theo tác giả, thiên hướng sáng tạo nổi bật của nghệ thuật Việt là gì?
Trả lời:
– Thiên hướng sáng tạo nổi bật của nghệ thuật Việt chủ yếu là cái tinh thần, người nghệ sĩ luôn tìm cách làm toát lên cái tinh thần vô hình trong mọi tác phẩm cái tinh thần vô hình của mọi vật.
Câu 6: Kiến trúc Việt có những đặc trưng gì? Đặc trưng đó được thể hiện cụ thể như thế nào?
Trả lời:
– Kiến trúc Việt có những đặc trưng: Mang tính chất tôn giáo, hình khối và thế nằm ngang, có tính đều đặn và đối xứng.
– Đặc trưng đó được thể hiện cụ thể là:
+ Kiến trúc đền chùa có không gian rộng nhằm phục vụ nhu cầu thờ cúng, tổ chức lễ hội của nhân dân.
+ Các sân và tòa nhà trước điện thờ nối tiếp nhau được xây dựng thấp, tạo bóng râm và mang cảm giác thiêng liêng.
+ Vật liệu, chất liệu xây dựng tạo cảm giác cổ kính nhưng vẫn chắc chắn để tránh bị hỏng hóc do mưa bão, thiên tai.
Câu 7: Nền điêu khắc Việt có những điểm gì đáng chú ý?
Trả lời:
– Điểm đáng chú ý của nền điêu khắc Việt là điêu khắc gỗ, với những pho tượng đẹp mắt có từ thời Lê như các tượng nhà sư ở Pháp Vũ – Hà Đông, ở Thạch Lâm – Thanh Hóa hay một số tác phẩm nghệ thuật gỗ ở chùa Keo – Thái Bình, chùa Bút Tháp – Bắc Ninh,… với phong cách tao nhã.
– Điêu khắc đá ít được sử dụng trên tượng, chỉ giới hạn trong một vài hình ảnh thể hiện.
Trả lời câu hỏi
Câu 1: Qua đọc văn bản và những thông tin được cung cấp ở phần giới thiệu tác phẩm, bạn hiểu như thế nào về mục đích viết của tác giả? Câu hay đoạn nào trong văn bản giúp bạn nhận rõ điều này?Trả lời:
- Qua đọc văn bản và những thông tin được cung cấp ở phần giới thiệu tác phẩm, tôi hiểu mục đích viết của tác giả nhằm làm rõ văn minh Việt Nam, cụ thể trong đoạn trích ở đây là nghệ thuật truyền thống của người Việt.
- Câu văn giúp tôi nhận rõ điều này: “Ở Việt Nam, nghệ thuật hơn ở những lĩnh vực khác, là biểu hiện sâu sắc nhất của tâm tính nhân dân”, “Đối với họ, người luôn luôn thực hiện công trình của mình trong một không khí siêu phàm, thì tinh thần là tất cả”.
Câu 2: Vẽ sơ đồ tóm tắt các thông tin chính của văn bản.
Trả lời:
Trả lời:
- Yếu tố miêu tả: Miêu tả tính chất màu sắc của những ngôi nhà: "Nóc nhà, cột cổng, bình phong đều được trang trí với những màu sắc tươi tắn, nhiều khi sặc sỡ nhưng hài hòa với các màu sắc của phong cảnh, với sự rực rỡ của ánh sáng."
- Yếu tố biểu cảm được sử dụng trong văn bản là
+ Cảm nhận về khiếu thẩm mĩ của người Việt, về sự ảnh hưởng của tôn giáo đến nét văn hóa truyền thống Việt,…
+ Yếu tố biểu cảm nhằm biểu đạt suy nghĩ, cảm xúc của người viết về những vấn đề liên quan đến nghệ thuật truyền thống của người Việt, giúp người đọc hiểu rõ hơn về nền văn hóa lâu đời ấy.
- Yếu tố nghị luận: Thể hiện ở phần đầu văn bản, nêu ra quan điểm về nghệ thuật của Việt Nam.
Câu 4: Việc đưa thông tin về từng đối tượng cụ thể trong văn bản có điểm gì đáng chú ý? Nêu điều bạn có thể rút ra về cách triển khai thông tin trong văn bản thông tin.
Trả lời:
- Việc đưa thông tin về từng đối tượng cụ thể trong văn bản giúp người đọc hiểu rõ hơn về từng đối tượng được nói đến, hiểu rõ hơn vấn đề bao quát những đối tượng ấy.
- Cách triển khai thông tin trong văn bản thông tin: Cần đảm bảo lô-gíc, mạch lạc, thông tin chính xác.
Câu 5: Hãy nêu và phân tích một nhận xét mà bạn tâm đắc nhất trong văn bản. Vì sao bạn tâm đắc với nhận xét đó?
Trả lời:
- Nhận xét mà tôi tâm đắc nhất trong văn bản là “Người Việt Nam biết tạo một biểu hiện thẩm mĩ cho những đồ vật thông thường nhất bằng kim loại, gỗ hay tre, tô điểm cho chúng bằng những thứ trang trí, biến chúng thành một cái gì đó còn hơn là một thứ chỉ để mà dùng.”
+ Các ngôi chùa nhỏ bé, những căn nhà thấp và tối của họ đều được trang trí với những màu sắc tươi tắn
+ Trong nhà, gỗ các cây cột được kiên trì đánh bóng, lóng lánh trong màu sắc tự nhiên
+ Nhưng vật bày chơi nhỏ tinh tế và quý giá tô điểm cho các bàn hay được cất cẩn thận trong rương, hòm
- Tôi cảm thấy tâm đắc với nhận xét này vì đây là một nhận xét đúng và chính xác, chính những người nghệ nhân Việt đã tạo nên những món đồ mang đậm nét Việt.
Câu 6: Đối chiếu những thông tin được học giả Nguyễn Văn Huyên trình bày trong văn bản với một tác phẩm mĩ thuật hay một công trình kiến trúc của Việt Nam mà bạn biết, từ đó, rút ra nhận xét về sự bảo lưu hay đổi mới những đặc điểm và tinh thần truyền thống ở tác phẩm hay công trình ấy.
Trả lời:
- Đền Nghè ở Hải Phòng là một công trình mang đậm nét kiến trúc theo phong cách chữ Đinh, với nhà chính điện được kết nối thẳng với nhà bái đường ở phía trước. Điểm độc đáo của đền là sự bảo lưu đặc trưng về hình khối và thể nằm ngang, tạo nên một bức tranh nguyên sơ, đều đặn và đối xứng của các kiến trúc đền chùa tại Việt Nam mà học giả Nguyễn Văn Huyên mô tả.
- Các tòa trong đền được sắp xếp hài hòa, nối tiếp với nhau, mỗi tòa chỉ có một tầng, với hành lang kết nối các tòa. Bên cạnh đó, khung cảnh xung quanh đền luôn được tô điểm bởi bóng cây xanh, tạo nên không khí tôn giáo nhà Phật.
- Mặc dù đã trải qua những công đoạn trùng tu bằng vật liệu hiện đại qua nhiều năm, đến nay đền Nghè không còn giữ nguyên hình dáng của nửa thế kỷ trước. Tuy nhiên, những dấu ấn truyền thống về kiến trúc và tinh thần tôn giáo vẫn luôn được bảo tồn và kế thừa. Điều này làm nổi bật sự kết hợp tinh tế giữa hiện đại và truyền thống, tạo nên một di tích văn hóa độc đáo và phản ánh sự bền vững của tư tưởng tôn giáo qua thời gian.
Kết nối đọc - viết
Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) tóm tắt những thông tin mà bạn cho là thú vị sau khi đọc văn bản Nghệ thuật truyền thống của người Việt.Đoạn văn tham khảo
Nghệ thuật Việt Nam chịu nhiều ảnh hưởng của tôn giáo, tín ngưỡng. Tiêu biểu nhất của nghệ thuật Việt Nam là kiến trúc, từ kiến trúc nhà ở đến kiến trúc đình chùa, mồ mả đều thể hiện đặc trưng hình khối và thể nằm ngang, đối xứng và đều đặn. Trong các công trình, người Việt luôn tìm cách làm toát ra cái tinh thần vô hình của mọi vật.Nghệ thuật Việt Nam biểu hiện sâu sắc tâm tính nhân dân. Khiếu thẩm mĩ của người Việt thiên về sự tinh tế, sáng tạo nghệ thuật của người Việt thiên về biểu hiện tinh thần, mà phải là những tinh thần trong sáng. Thành công nhất của nghệ thuật Việt lại là điêu khắc gỗ, thể hiện trong các công trình nhà chùa. Nghệ thuật Việt Nam đã có từ ngày xưa, chứng tỏ một nền văn minh rất cổ của người Việt.