Giải SGK Địa Lí 10 Cánh Diều Bài 2: Sử dụng bản đồ

1. Một số phương pháp biểu hiện các đối tương địa lí trên bản đồ

a. Phương pháp kí hiệu

Câu hỏi (trang 5) SGK Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Đọc thông tin và quan sát hình 2.1, hãy nêu các dạng kí hiệu bản đồ chủ yếu. Lấy ví dụ về kí hiệu của một đối tượng địa lí trên bản đồ mà em biết.
Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Sử dụng bản đồ
Trả lời:
- Dạng chữ: thủy ngân, bô-xít, apatit,…
- Dạng tượng hình: cơ khí, sản xuất ô tô, điện tử, trâu, bò,…
- Dạng hình học: sắt, than, dầu mỏ, manga,…

b. Phương pháp đường chuyển động

Câu hỏi (trang 6) SGK Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Đọc thông tin và quan sát hình 2.2, hãy cho biết phương pháp đường chuyển động biểu hiện những đặc điểm nào của đối tượng địa lí.
Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Sử dụng bản đồ
Trả lời:
- Phương pháp đường chuyển động biểu hiện: sự di chuyển của các quá trình, đối tượng địa lí tự nhiên và kinh tế - xã hội. 
=> Ví dụ: hướng gió, hướng dòng biển, hướng động vật di cư, hướng vận tải hàng hóa, di dân,…

c. Phương pháp chấm điểm

Câu hỏi (trang 6) SGK Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Đọc thông tin và quan sát hình 2.3, hãy cho biết phương pháp chấm điểm biểu hiện được các đối tượng địa lí có sự phân bố như thế nào.
Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Sử dụng bản đồ
Trả lời:
- Phương pháp chấm điểm được sử dụng để biểu hiện các đối tượng địa lí có sự phân bố phân tán trong không gian.
- Ví dụ: phân bố dân cư, phân bố các cơ sở chăn nuôi,... Mỗi chấm tương ứng với một giá trị nhất định.

d. Phương pháp khoanh vùng

Câu hỏi (trang 7) SGK Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Đọc thông tin và quan sát hình 2.4, hãy cho biết phương pháp khoanh vùng được dùng để biểu hiện những đối tượng địa lí có sự phân bố như thế nào.
Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Sử dụng bản đồ
Trả lời:
- Phương pháp khoanh vùng được dùng để biểu hiện những đối tượng địa lí có sự phân bố tập trung (hoặc phổ biến) trên một không gian lãnh thổ nhất định.
=> Ví dụ: sự phân bố các kiểu thảm thực vật, các nhóm đất, các vùng chuyên canh cây trồng,…

e. Phương pháp bản đồ - biểu đồ

Câu hỏi (trang 8) SGK Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Đọc thông tin và quan sát hình 2.5, hãy cho biết phương pháp bản đồ - biểu đồ biểu hiện các đối tượng địa lí bằng cách nào. Lấy ví dụ về một đối tượng địa lí được biểu hiện bằng phương pháp bản đồ - biểu đồ mà em biết.
Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Sử dụng bản đồ
Trả lời:
- Bản đồ - biểu đồ là phương pháp biểu hiện sự phân bố của đối tượng địa lí bằng cách đặt các biểu đồ vào không gian phân bố của đối tượng địa lí đó trên bản đồ.
- Ví dụ: cơ cấu sử dụng đất theo lãnh thổ, cơ cấu dân số các quốc gia, diện tích và sản lượng cây trồng,...

2. Sử dụng bản đồ trong học tập và đời sống

Câu hỏi (trang 9) SGK Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Dựa vào các thông tin trên, hãy đọc bản đồ các kiểu thảm thực vật chính trên Trái Đất (hình 2.4).
Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Sử dụng bản đồ
Trả lời:
- Trên Trái đất có các kiểu thảm thực vật chính là:
+ Ở đới lạnh: Đài nguyên, Rừng lá kim, Rừng lá rộng và rừng hỗn hợp, Thảo nguyên.
+ Ở đới ôn hòa: Rừng cận nhiệt ẩm, Rừng và cây bụi lá cứng cận nhiệt, Hoang mạc và bán hoang mạc.
+ Ở đới nóng: Xavan, Rừng nhiệt đới ẩm, Rừng xích đạo.

3. Một số ứng dụng của GPS và bản đồ số trong đời sống

Câu hỏi (trang 9) SGK Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Đọc thông tin, hãy trình bày một số ứng dụng của GPS và bản đồ số trong đời sống.
Trả lời:
Ứng dụng của GPS và bản đồ số trong cuộc sống
- GPS và bản đồ số dùng để dẫn đường.
- Quản lý và điều hành sự di chuyển của các đối tượng có gắn thiết bị định vị với các chức năng như: xác định điểm cần đến, quãng đường di chuyển,…
- Xác định vị trí người dùng hoặc các đối tượng địa lí trên bề mặt Trái Đất, giám sát lộ trình, tốc độ di chuyển,…

Luyện tập

Luyện tập 1: Hãy hoàn thành bảng đồ theo mẫu sau để phân biệt các phương pháp biểu hiện bản đồ.
Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Sử dụng bản đồ
Lời giải:
Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Sử dụng bản đồ
Luyện tập 2: Hãy nêu các bước để sử dụng bản đồ địa lí trong học tập và đời sống.
Lời giải:
Các bước để sử dụng bản đồ địa lí trong học tập và đời sống
- Bước 1: Lựa chọn nội dung bản đồ.
- Bước 2: Đọc chú giải, tỉ lệ bản đồ và xác định phương hướng trên bản đồ.
- Bước 3: Đọc nội dung bản đồ.

Vận dụng

Vận dụng 1: Hãy điền phương pháp phù hợp vào bảng sau theo mẫu để biểu hiện các đối tượng địa lí lên bản đồ.
Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Sử dụng bản đồ
Lời giải:
Địa Lí 10 Cánh diều Bài 2: Sử dụng bản đồ
Vận dụng 2: Hãy sử dụng máy tính xách tay, điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng có dịch vụ định vị GPS để tìm đường đi, khoảng cách và thời gian di chuyển từ trường về nhà.
Lời giải:
- Học sinh tự thực hiện trên điện thoại hoặc máy tính của mình.
- Ví dụ: Di chuyển từ trường THPT Cầu Giấy về chợ Phú Diễn Mới, Phú Diễn, Bắc Từ Liêm, Hà Nội