Giải SGK Địa lí 10 Cánh Diều Bài 22: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

1. Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

Câu 1: Đọc thông tin, hãy lấy ví dụ chứng minh tầm quan trọng của tổ chức lãnh thổ nông nghiệp.
Trả lời:
* Ví dụ:
- Trang trại trồng cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên (Việt Nam) được hình thành đã tạo việc làm, tăng thu nhập cho con người, là khu vực sử dụng các tiến bộ khoa học trong sản xuất giúp tăng năng suất lao động, chất lượng sản phẩm và khai thác tốt các nguồn lợi về tự nhiên (đất trồng, khí hậu, nguồn nước) với quy mô lớn, hạn chế những ảnh hưởng xấu từ tự nhiên và có kinh nghiệm quản lí, sản xuất hơn so với mô hình sản xuất hộ gia đình.
Câu 2: Dựa vào bảng 22, hãy trình bày vai trò, đặc điểm của một trong những hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp.
Địa lí 10 Cánh Diều Bài 22: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp
Trả lời:
Vai trò, đặc điểm của một trong những hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

Hình thức

Vai trò

Đặc điểm

Trang trại

- Thúc đẩy nông nghiệp sản xuất hàng hoá, phát triển kinh tế nông thôn.

- Giải quyết việc làm và tăng thu nhập cho người dân.

- Khai thác hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và góp phần bảo vệ môi trường.

- Mục đích chủ yếu là sản xuất nông sản hàng hoá đáp ứng nhu cầu thị trường.

- Quy mô sản xuất tương đối lớn.

- Thường thuê lao động.

- Tổ chức và quản lí sản xuất tiến bộ, trên cơ sở chuyên môn hoá, thâm canh, áp dụng tiến bộ khoa học kĩ thuật.

Thể tổng hợp nông nghiệp (vùng sản xuất, nông nghiệp tập trung)

- Khai thác thế mạnh của lãnh thổ.

- Thúc đẩy liên kết kinh tế trong chế biến sản xuất và tiêu thụ nông sản.

- Thực hiện công nghiệp hoá nông nghiệp, nông thôn.

- Là lãnh thổ có diện tích tương đối lớn; không có ranh giới rõ ràng; sản xuất tập trung một vài cây trồng hoặc vật nuôi.

- Có mối liên kết giữa các nông hộ, trang trại,... với cơ sở chế biến hoặc tiêu thụ sản phẩm và phát triển thành các chuỗi giá trị nông sản…

- Áp dụng các tiến bộ khoa học kĩ thuật, tạo ra các nông sản có giá trị và khối lượng lớn, làm nguyên liệu cho công nghiệp chế biến hoặc xuất khẩu.

Vùng nông nghiệp

- Sử dụng có hiệu quả nhất các điều kiện sản xuất của các vùng.

- Thúc đẩy phân công lao động theo lãnh thổ, chuyên môn hoá và hợp tác hoá giữa các vùng.

- Lãnh thổ rộng lớn, có đặc điểm tương đồng về điều kiện sinh thái nông nghiệp, kinh tế - xã hội, có ranh giới xác định.

- Chuyên môn hoá sản xuất nông nghiệp theo hướng phát huy thế mạnh của vùng với những sản phẩm đặc trưng của vùng.

- Đa dạng hoá các sản phẩm nông nghiệp nhằm đạt hiệu quả cao.

2. Một số vấn đề phát triển nền nông nghiệp hiện đại

Câu hỏi: Đọc thông tin, hãy nêu một số vấn đề phát triển nền nông nghiệp hiện đại trên thế giới. Lấy ví dụ.
Trả lời:
Một số vấn đề phát triển nền nông nghiệp hiện đại trên thế giới:
+ Ứng dụng công nghệ số để quản lí dữ liệu, điều hành sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp,...
=> Ví dụ: Các xu hướng công nghệ đang được áp dụng phổ biến và rộng rãi hiện nay nhằm thúc đẩy sản lượng, năng suất của ngành nông nghiệp ở các nước trên thế giới:
- IoT và các loại cảm biến:  tập trung vào việc giúp người nông dân tiếp cận với chuỗi cung ứng sản xuất nhanh và dễ dàng hơn, bằng cách đảm bảo năng suất, tăng lợi nhuận và bảo vệ môi trường.
- Công nghệ máy bay không người lái (Drone) và giám sát cây trồng: Phân tích đất và địa hình, Giám sát mùa màng, Gieo hạt, phun thuốc,...
- Học máy và phân tích: Công nghệ này cùng với dữ liệu lớn và các máy tính với năng lực xử lý tốc độ cao đã mở ra những cơ hội mới để theo dõi, phân tích và ra quyết định cho các hoạt động trồng trọt, chăn nuôi để quản lí cây trồng, quản lí đất đai.
 + Cơ giới hoá và tự động hoá trong sản xuất, thu hoạch, chế biến nông sản.
=> Ví dụ: Các nước trên thế giới áp dụng nhiều máy móc hiện đại để tăng năng xuất, chất lượng sản phẩm như máy cấy tại ruộng, máy phun thuốc sâu hay máy phun phân bón, Máy cắt cành trên cao, Máy bơm mỡ công nghiệp, sử dụng Robot tự động hóa.

3. Định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai

Câu hỏi: Đọc thông tin, hãy trình bày một số định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai.
Trả lời:
Một số định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai:
- Gắn với thị trường: liên kết trong sản xuất nông nghiệp hình thành và tham gia vào chuỗi giá trị nông sản toàn cầu.
- Ứng dụng công nghệ cao: phát triển nông nghiệp số, nông nghiệp thông minh,...
- Thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững: phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sinh thái.
Luyện tập
Câu hỏi: Hãy lập sơ đồ để hệ thống hóa đặc điểm của các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp.
Trả lời:
Sơ đồ để hệ thống hóa đặc điểm của các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp:
Địa lí 10 Cánh Diều Bài 22: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệpĐịa lí 10 Cánh Diều Bài 22: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp
Địa lí 10 Cánh Diều Bài 22: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

Vận dụng

Câu hỏi: Hãy thu thập thông tin về phát triển nông nghiệp hiện đại ở địa phương em.
Trả lời:
- Học sinh tìm kiếm thông tin qua sách, báo hoặc internet.
- Ví dụ: Ở Bạc Liêu có mô hình nuôi tôm trong nhà kính
+ Là đơn vị tiên phong đưa công nghệ cao vào trong nuôi trồng tôm trong nhà kính, Công ty CP Việt Úc chi nhánh tại Bạc Liêu đã đầu tư hơn 180 tỷ đồng cho diện tích 50ha nuôi tôm. Năm 2017, mô hình nuôi tôm trong nhà kính của Công ty đạt sản lượng 50 - 70 tấn/ha/vụ tương đương khoảng 300 tấn/ha/năm.
+ Như vậy, so với hình thức nuôi trồng tôm truyền thống thì mô hình nuôi tôm trong nhà kính đã nâng sản lượng lên gấp hơn 10 lần và trở thành một trong những mô hình ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao ở Việt Nam thành công nhất hiện nay.
Mô hình nuôi tôm ở TP.Bạc Liêu do Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Trúc Anh (Công ty Trúc Anh) đầu tư