I. KHÁI QUÁT
1. Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ
- Vị trí địa lí: Tiếp giáp Trung Quốc và Lào, các vùng ĐB sông Hồng, Bắc Trung Bộ, và Duyên hải miền Trung.
- Phạm vi lãnh thổ: Bao gồm 14 tỉnh, diện tích 95,2 nghìn km² (2021).
2. Dân số
- Dân số (2021): 12,9 triệu người, tăng tự nhiên 1,05% (cao hơn mức trung bình cả nước).
- Mật độ dân số: 136 người/km², thấp hơn mức trung bình cả nước.
- Dân cư chủ yếu sống ở nông thôn, với tỉ lệ dân thành thị là 20,5%.
II. KHAI THÁC THẾ MẠNH ĐỂ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
1. Khai thác và chế biến khoáng sản
a) Thế mạnh
- Khoáng sản phong phú: Than (Lạng Sơn, Thái Nguyên), sắt (Yên Bái, Lào Cai), đồng (Sơn La, Bắc Giang), đất hiếm (Lai Châu), nước khoáng (Hòa Bình, Phú Thọ).
b) Khai thác thế mạnh
- Một số khoáng sản được khai thác như than, a-pa-tít, đá vôi, nước khoáng.
- Ứng dụng công nghệ hiện đại, sản phẩm chủ yếu là xi măng, phân bón.
- Cần chú ý đến tác động xấu từ khai thác khoáng sản.
2. Phát triển thủy điện
a) Thế mạnh
- Sông Hồng và các sông, suối khác tạo điều kiện cho thủy điện (trữ lượng trên 30% toàn quốc).
- Hệ thống thủy điện lớn như Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình có công suất lớn.
b) Khai thác thế mạnh
- Nhiều nhà máy thủy điện đã được xây dựng, giúp cung cấp năng lượng cho vùng và cả nước.
- Chú ý quản lý tài nguyên nước, giải quyết hài hòa giữa thủy điện và thủy lợi, bảo vệ môi trường.
3. Phát triển cây công nghiệp, rau quả
a) Thế mạnh
- Địa hình đồi núi và khí hậu cận nhiệt, ôn đới thích hợp cho phát triển cây công nghiệp và rau quả.
- Nước tưới dồi dào, ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất.
b) Khai thác thế mạnh
- Cây công nghiệp: Chè (Thái Nguyên, Phú Thọ), cà phê (Sơn La, Điện Biên).
- Rau quả: Xoài, nhãn, vải, cam (Hà Giang, Sơn La, Phú Thọ).
- Tăng diện tích cây ăn quả, phát triển nông nghiệp hữu cơ và cây dược liệu.
4. Phát triển chăn nuôi gia súc lớn
a) Thế mạnh
- Cao nguyên Mộc Châu và các khu vực có đồng cỏ tự nhiên rất thích hợp cho chăn nuôi gia súc.
- Cơ sở chế biến và công nghệ chăn nuôi ngày càng hiện đại.
b) Khai thác thế mạnh
- Gia súc lớn: Chăn nuôi trâu, bò, ngựa, đặc biệt là trâu và bò sữa.
- Phát triển chăn nuôi tập trung với khoa học công nghệ, mở rộng sản phẩm chế biến từ gia súc.
III. Ý NGHĨA CỦA PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI ĐỐI VỚI QUỐC PHÒNG AN NINH
- Phát triển kinh tế giúp củng cố quốc phòng an ninh trong khu vực có vị trí chiến lược, tiếp giáp Trung Quốc và Lào.
- Cửa khẩu quốc tế đóng vai trò quan trọng trong giao thương và bảo vệ an ninh biên giới.
- Khối đoàn kết dân tộc: Phát triển kinh tế giúp nâng cao đời sống và tăng cường liên kết giữa các dân tộc thiểu số.