Soạn bài Dục Thúy Sơn – Ngữ văn 10 Chân trời sáng tạo

Nguyễn Trãi

(Khương Hữu Dụng dịch, in trong Văn học 10, tập một, NXB Giáo dục, Hà Nội, 2001, tr. 131)

– Núi Dục Thúy được miêu tả với vẻ đẹp diễm lệ, như non tiên.

– Cách miêu tả độc đáo của tác giả trong hai câu thực của bài thơ: hoa sen, bóng tháp hình trâm ngọc, …

+ Sử dụng phép đối: sự đối lập giữa phù và trụy (nổi và rơi). Vẻ đẹp ở đây được cảm nhận theo chiều thẳng đứng.

+ Miêu tả cảnh hoa sen nổi trên mặt nước, từ đó tiếp tục phát triển nội dung, cho đó là tiên cảnh giữa chốn nhân gian.

– Trong hai câu luận tác giả đã sử dụng biện pháp so sánh và nhân hóa. (So sánh bóng tháp như chiếc trâm ngọc xanh, ánh sáng của sông nước phản chiếu ngọn núi như đang soi mái tóc biếc).

– Hình ảnh “trâm thanh ngọc”, “kính thúy hoàn” có tác dụng giúp tăng thêm sự liên tưởng cho cảnh vật, từ đó gửi gắm thông điệp về vẻ đẹp của núi Dục Thúy.

– Mạch cảm xúc của tác giả trong bài thơ đi từ sự cảm nhận về vẻ đẹp núi Dục Thúy đến sự chạnh nhớ đến quan Trương Thiếu bảo.

– Ở hai câu kết tác giả nhắc đến Trương Thiếu bảo vì Trương Thiếu bảo đã từng đến núi Dục Thúy và có bài kí được khắc trên tháp ở đây.

→ Việc tác giả nhớ đến Trương Thiếu bảo cho thấy suy nghĩ của Nguyễn Trãi về sự chảy trôi của thời gian, đồng thời thể hiện sự uống nước nhớ nguồn.

Trong bài thơ Dục Thúy Sơn, hình ảnh để lại trong em ấn tượng sâu sắc nhất là hình ảnh hoa sen nổi trên mặt nước. Sen tượng trưng cho vẻ đẹp giản dị, trong sáng, tác giả dùng hình tượng hoa sen để gợi tả vẻ đẹp Dục Thuý sơn, một cảnh tượng tưởng chừng nhưng chẳng có gì đặc biệt lại được miêu tả, cho thấy sự rung động trước cái đẹp trong tâm hồn tác giả.