Đọc văn bản
Lý ngựa ô ở hai vùng đất
(trích)
Phạm Ngọc Cảnh
Anh lớn lên vó ngựa cuốn về đâu
gặp câu hát bền lòng giong ruổi mãi
đường đánh giặc trẩy xuôi về bến bãi
Lí ngựa ô em hát đợi bên cầu.
Hoá vô tận bao điều mơ tưởng ấy
bao câu hát ông cha mình gởi lại
sao em thương câu lí ngựa ô này
sao anh nghe đến lần nào cũng vậy
sao chỉ thấy riêng mình em đứng đấy
chỉ riêng mình em hát với anh đây.
Làng anh ở ven sông
sắp vào tháng Tư,
mắt tình tứ rủ nhau về hội Gióng
mùi hương xông nụ cười lên nhẹ bẫng
ai cũng ngỡ mình đang đi trong mây
ai chẳng tin mình đang giong ngựa sắt
cả một vùng sông ai chẳng hát
sao không nghe câu lí ngựa ô này.
Thế mà bên em
móng ngựa gõ mê say
qua phá rộng duềnh doàng lên dọn sóng
qua truông” rậm đến bây giờ anh buộc võng
gặp mối dây buộc ngựa gốc lim già
suốt miền Trung sông suối dày tơ nhện
suốt miền Trung núi choài ra biển
nên gập ghềnh câu lí ngựa ô qua.
[...]
Hay vì làng anh ở ven sông
những năm gần đây tháng Tư vào hội Gióng
đã hát quen lí ngựa ô rồi
khen câu miền Trung qua truông dài phá rộng
móng gõ mặt thời gian gõ trống
khen câu miền Nam như giục như mời
ngựa tung bòm bay qua biển lúa
ngựa ghìm cương nơi sông xoè chín của
tiếng hí chào xa khơi...
Hay em biết quê anh ngoài đó
câu hát bắc cầu qua một thời Quan họ
câu hát xui nhau nên vợ nên chồng
lí ngựa ô này hát theo đường đánh giặc
có điều gì như thế ẩn vào trong!
[…]
1976
(In trong Thơ miền Trung thế kỉ XX, NXB Đà Nẵng, 1995, tr.359-361)
Sau khi đọc
Câu hỏi 1 SGK Ngữ Văn 10 CTST - Soạn bài Lí ngựa ô ở hai vùng đất (trang 90): Văn bản cho thấy, trong cảm nhận của chủ thể trữ tình, những câu Lí ngựa ô hát ở “làng anh” và hát ở “bên em” khác nhau như thế nào?
Trả lời:
+ Làng anh: Câu hát Lí ngựa ô như một khúc ca vang lên khi họ đi hành quân
+ Bên em: ''móng ngựa gõ mê say', ''qua phá rộng duềnh doàng lên đợt sóng''. Ở bên em, câu hát Lí ngựa ô như một lời mời gọi, mang cảm giác mộc mạc của làng quê, sông nước miền Trung.
Câu hỏi 2 SGK Ngữ Văn 10 CTST - Soạn bài Lí ngựa ô ở hai vùng đất (trang 90): Tìm trong văn bản một số chi tiết cho thấy có sự gặp gỡ, hòa hợp giữa những câu Lí ngựa ô hát “ở hai vùng đất” vốn có người hát khác nhau, không gian hát và âm điệu khác nhau
Trả lời:
"Qua truông rậm đến giờ anh buộc võng''/''gặp mối dây buộc ngựa gốc lim già''
"Ngựa tung bờm bay qua biển lúa''/''ngựa kìm cương nơi sông xòe chín cửa''
Câu hỏi 3 SGK Ngữ Văn 10 CTST - Soạn bài Lí ngựa ô ở hai vùng đất (trang 90): Đọc Lí ngựa ô ở hai vùng đất (Phạm Ngọc Cảnh) bạn hiểu thêm điều gì về vẻ đẹp và sức sống của những câu lí, câu hò và của ca dao, dân ca nói chung?
Trả lời:
- Những câu lí, câu hò và ca dao, dân ca nói chung như thể hiện vẻ đẹp, khát vọng của người dân. họ đưa vào đó những mong ước, khát khao về sự yên bình, tình yêu lứa đôi, những tâm tư tình cảm. Cùng với đó là lòng yêu quê hương, đất nướ