Lý thuyết Lịch Sử 9 Kết nối tri thức Bài 15: Việt Nam kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược giai đoạn 1951 - 1954

1. Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận chính trị, kinh tế, văn hoá

- Chính trị:

+ Đại hội II của Đảng Cộng sản Đông Dương (1951): Khẳng định đường lối kháng chiến, đánh dấu sự trưởng thành của Đảng.

+ Thành lập Mặt trận Liên Việt (1951): Hợp nhất Việt Minh và Hội Liên Việt.

+ Đại hội Chiến sĩ thi đua toàn quốc (1952): Biểu dương thành tích chiến đấu và sản xuất.

- Kinh tế:

+ Phong trào thi đua sản xuất, tiết kiệm để tăng cường vật lực cho kháng chiến.

+ Nhận viện trợ từ Trung Quốc, Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa.

- Văn hoá:

+ Cải cách giáo dục phục vụ kháng chiến.

+ Phát triển văn học, nghệ thuật phản ánh tinh thần chiến đấu.

2. Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận quân sự

- Chiến dịch Hòa Bình (1951-1952), Tây Bắc (1952), Thượng Lào (1953): Giữ vững thế chủ động trên chiến trường.

- Đánh bại Kế hoạch Na-va (1953):

+ Pháp tập trung quân ở Bắc Bộ để giành thế chủ động.

+ Việt Nam chủ động tấn công các địa bàn quan trọng như Lai Châu, Trung Lào, Thượng Lào, Tây Nguyên buộc Pháp phân tán lực lượng.

* Chiến dịch Điện Biên Phủ (1954)

- Bối cảnh:

+ Pháp được Mỹ hỗ trợ, xây dựng Điện Biên Phủ thành cứ điểm mạnh.

+ Đảng quyết định chuyển từ "đánh nhanh, thắng nhanh" sang "đánh chắc, tiến chắc".

- Diễn biến (13-3 đến 7-5-1954):

+ Đợt 1 (13-17/3): Tiêu diệt Him Lam và phân khu Bắc.

+ Đợt 2 (30/3-26/4): Tấn công phân khu Trung tâm Mường Thanh.

+ Đợt 3 (1-7/5): Chiếm toàn bộ Mường Thanh và phân khu Nam.

+  Ngày 7-5-1954, Pháp đầu hàng.

- Ý nghĩa:

+ Đập tan Kế hoạch Na-va, xoay chuyển cục diện chiến tranh.

+ Cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.

3. Những thắng lợi tiêu biểu trên mặt trận ngoại giao

- Thành lập liên minh Việt-Miên-Lào (1951) thúc đẩy đoàn kết Đông Dương.

- Nhận được sự ủng hộ quốc tế, đặc biệt từ các nước xã hội chủ nghĩa.

- Hiệp định Giơ-ne-vơ (1954): Pháp rút quân khỏi Đông Dương, Mỹ thất bại trong âm mưu kéo dài chiến tranh.

4. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của kháng chiến chống thực dân Pháp

- Nguyên nhân:

+ Tinh thần đoàn kết Đông Dương.

+ Sự giúp đỡ của các nước xã hội chủ nghĩa.

+ Truyền thống yêu nước, lãnh đạo đúng đắn của Đảng.

- Ý nghĩa:

+ Đối với Việt Nam: Chấm dứt ách thống trị của Pháp.

+ Đối với thế giới: Cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc, giáng đòn vào chủ nghĩa thực dân.