I. Tóm tắt nội dung
II. Câu hỏi và bài tập
Câu hỏi 1: Hãy giải thích tại sao trong thực tiễn sản xuất giống cây trồng, người ta ưu tiên áp dụng biện pháp giâm cành hoặc nuôi cấy mô tế bào đối với cây bạch đàn, keo, hoa hồng, ghép mắt đối với cây hồng ăn quả, lai hữu tính đối với cây ngô.Trả lời:
– Đối với cây bạch đàn, keo, hoa hồng, áp dụng biện pháp giâm cành/nuôi cấy mô giúp nhân nhanh nhiều cây con trong thời gian ngắn, vừa giữ được các đặc tính của cây mẹ, đối với biện pháp nuôi cấy mô còn giúp cây giống sạch bệnh, cây con đồng đều, đem lại hiệu quả kinh tế cao,…
– Nhằm thu được các đặc tính tốt vào cùng một cây, người ta ưu tiên ghép mắt với cây hồng ăn quả để rút ngắn thời gian sinh trưởng và phát triển, giúp thu hoạch quả sớm và tăng năng suất cây trồng.
– Với cây ngô người ta áp dụng lai hữu tính để chọn và tạo được giống cây trồng mới mang các tính trạng tốt, thu được hạt ngô to hơn, chất lượng hạt tốt hơn.
Câu hỏi 2: Một người nông dân sử dụng những biện pháp sau để kích thích sinh sản ở lợn nái đã sinh sản một lứa là đúng hay sai? Giải thích.
A. Tăng cường chất béo trong chế độ ăn lên gấp đôi bình thường để lợn nái tăng cân nhanh.
B. Sử dụng một số loại thuốc có bản chất là hormoen progesterone.
C. Sau khi lợn sinh xong, tiêm một số loại thuốc giúp loại bỏ hết sản dịch, nhau thai ra khỏi tử cung để tránh gây viêm tử cung.
D. Tiêm hormone GH.
Trả lời:
A. Sai. Việc tăng cường chất béo lên gấp đôi bình thường trong chế độ ăn của lợn nái không có tác dụng kích thích sinh sản, mà còn có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe của lợn.
B. Sai. Việc sử dụng thuốc có bản chất là hormone progesterone làm nồng độ hormone này tăng cao, gây ức chế quá trình rụng trứng, do đó không có tác dụng kích thích sinh sản. Hormone này được dùng trong giai đoạn lợn nái mang thai giúp kích thích niêm mạc tử cung dày lên, tạo điều kiện cho phôi thai phát triển.
C. Đúng. Biện pháp này có tác dụng nhằm hạn chế viêm tử cung cho lợn nái. Giúp cho tử cung được làm sạch, hạn chế ảnh hưởng tới sức khỏe của lợn, sẵn sàng cho lần đẻ tiếp theo.
D. Sai. Hormone GH là hormone tăng trưởng, không có tác dụng kích thích sinh sản.
Câu hỏi 3: Hãy cho biết những khẳng định dưới đây về sinh sản ở thực vật là đúng hay sai? Giải thích.
A. Ở thực vật thân gỗ khó ra rễ, phương pháp nhân giống vô tính chủ yếu được áp dụng là chiết cành.
B. Thụ phấn chéo là hiện tượng hạt phấn phát tán và tiếp xúc với đầu nhụy của hoa khác.
C. Sau quá trình thụ tinh, hợp tử và nội nhũ được hình thành ở cây Hai lá mầm.
D. Hạt được phát triển từ túi phôi.
Trả lời:
A đúng, vì quá trình chiết cành giúp kích thích ra rễ trước khi đưa cành trồng xuống đất.
B sai, thụ phấn chéo là hiện tượng hạt phấn của hoa ở cây này phát tán và tiếp xúc với đầu nhụy của hoa cây khác.
C sai, vì hạt ở cây Hai lá mầm không có nội nhũ.
D sai, vì noãn đã thụ tinh phát triển thành hạt.
Câu hỏi 4: Chị X (30 tuổi) có chu kì kinh nguyệt kéo dài 28 ngày và được mô tả như hình dưới đây. Ngay sau khi hết kinh nguyệt (hết chảy máu), chị X uống thuốc tránh thai hằng ngày (loại 28 viên) có chứa estrogen và progesterone.
A. Nồng độ hormone LH và các quá trình phát triển nang trứng, rụng trứng và hình thành thể vàng trong hình trên thay đổi như thế nào (tăng, giảm, không đổi, không xảy ra) so với trường hợp không uống thuốc tránh thai? Giải thích.
B. Sau 21 ngày uống thuốc, nồng độ hormone estrogen và progesterone thay đổi như thế nào (tăng, giảm, không đổi)? Sự thay đổi này dẫn đến hiện tượng gì trong chu kì kinh nguyệt?
Trả lời:
A. Nồng độ hormone LH sẽ giảm và ức chế quá trình phát triển của nang trứng, ức chế trứng chín và rụng, không xảy ra sự hình thành thể vàng. Do thuốc tránh thai có chứa hormone estrogen và progesterone, làm nồng độ các hormone này tăng cao gây ức chế tuyến yên tiết ra hormone LH → nồng độ hormone LH giảm → Ngăn chặn sự phát triển của nang trứng, ức chế rụng trứng; do quá trình rụng trứng bị ức chế nên thể vàng sẽ không được hình thành.
B. Sau 21 ngày uống thuốc tránh thai, nồng độ estrogen và progesterone trong máu tăng lên. Tuy nhiên, nồng độ estrogen thấp hơn so với trường hợp không sử dụng thuốc tránh thai. Sự tăng nồng độ hormone estrogen và progesterone sẽ ảnh hưởng đến niêm mạc tử cung bằng cách làm cho nó dày hơn, khó bị tổn thương, đồng thời cũng ngăn chặn quá trình phát triển nang trứng và ovulation. Khi không có trứng được thụ tinh, niêm mạc tử cung sẽ không được tạo điều kiện để chào đón trứng đã được thụ tinh, do đó kinh nguyệt sẽ không xuất hiện.