Mở đầu
Câu hỏi mở đầu SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 23 (trang 104): Cây xanh có ý nghĩa rất lớn đối với sự sống trên Trái Đất. Vậy chúng ta cần trồng và bảo vệ cây xanh như thế nào? Những yếu tố nào ảnh hưởng đến quá trình quang hợp ở cây xanh?
Trả lời:
Cây xanh có ý nghĩa rất lớn đối với sự sống trên Trái Đất. Vậy chúng ta cần:
- Sử dụng túi vải thay cho bao bì ni lông;
- Mở các cuộc tuyên truyền mọi người cùng nhau bảo vệ môi trường;
- Trồng cây bảo vệ cây xanh - tạo môi trường thích hợp để cây trồng phát triển;
Những yếu tố nào ảnh hưởng đến quá trình quang hợp ở cây xanh là:
- Ánh sáng, nước, lượng carbon dioxide,...
I. Một số yếu tố ảnh hưởng đến quang hợp
1. Ánh sáng
Câu hỏi SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 23 (trang 104): Hãy kể tên những loài cây ưa bóng và ưa sáng mà em biết
Trả lời:
- Một số cây ưa sáng: bàng, nhãn, dâu tây, vải, bưởi, cam, quýt, mít, dừa, mai, đào, ...
- Một số cây ưa bóng: tú cầu, phát lộc, thường cuân, môn nước, xương rồng, trúc mây, lưỡi hổ, lan như ý, lá nốt, trầu không, ..
3. Khí carbon dioxide
Câu hỏi SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 23 (trang 105): Quan sát Hình 23.2 và cho biết ảnh hưởng của nồng độ khí CO2 đến quang hợp có giống nhau ở các loài cây không? Giải thích.
Trả lời:
- Nhìn chung, ở tất cả các loài cây, hiệu quả quang hợp sẽ tăng khi nồng độ khí CO2 ngoài môi trường tăng và ngược lại nhưng nếu nồng độ khí CO2 tăng quá cao (khoảng 0,2%) sẽ làm cây chết, quang hợp sẽ không xảy ra.
- Tuy nhiên, ảnh hưởng của nồng độ khí CO2 đến quang hợp không giống nhau ở các loài cây. Bằng chứng là qua sơ đồ ta thấy ở cùng một nồng độ khí CO2 nhưng cường độ quang hợp của cây bí đỏ cao hơn của cây đậu.
4. Nhiệt độ
Hoạt động 1 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 23 (trang 106): Đọc thông tin trong mục I, thảo luận nhóm và hoàn thành theo mẫu Bảng 23.1.
Trả lời:
| Yếu tố | Ảnh hưởng đến quang hợp |
| Ánh sáng | Cường độ ánh sáng tăng thì hiệu quả quang hợp sẽ tăng và ngược lại |
| Nước | Vừa là nguyên liệu của quang hợp, vừa là yếu tố tham gia vào việc đóng, mở khí khổng, liên quan đến sự trao đổi khí |
| Khí carbon dioxide | Khí carbon dioxide tăng thì hiệu quả quang hợp sẽ tăng nhưng nếu tăng cao quá cây sẽ chết, tăng thấp quá thì quá trình quang hợp sẽ không xảy ra |
| Nhiệt độ | Nhiệt độ phù hợp từ 25 độ C tới 35 độ C thuậtn lợi cho quá trình quang hợp, nếu quá thấp hoặc quá cao quá trình quang hợp sẽ giảm hoặc ngừng hẳn |
Hoạt động 2 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 23 (trang 106): Giải thích vì sao nên trồng cây đúng thời vụ và đảm bảo mật độ phù hợp.
Trả lời:
* Nên trồng cây đúng thời vụ vì
- Mỗi loại cây thích nghi với một điều kiện quang hợp (thời vụ khác nhau); ở mỗi thời điểm trong năm sẽ có các điều kiện môi trường tác động khác nhau.
- Trồng cây đúng thời vụ giúp cây phát triển tốt nhất, cho năng suất cao nhất.
Hoạt động 3 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 23 (trang 106): Ở những khu công nghiệp hay nơi có nhiều nhà máy, nồng độ khí carbon dioxide thường tăng cao. Quang hợp của cây trồng tại đó bị ảnh hưởng như thế nào?
Trả lời:
- Ở những khu công nghiệp hay nơi có nhiều nhà máy, nồng độ khí carbon dioxide thường tăng cao. Nếu nồng độ khí carbon dioxide cao trong giới hạn cho phép thì cường độ quang hợp của cây trồng tại đó sẽ tăng cao. Tuy nhiên, nếu nồng độ khí carbon dioxide tăng cao vượt ngưỡng cho phép, hiệu quả quang hợp của cây trồng tại đó thường giảm đi và cây có thể chết do không quang hợp được.
Hoạt động 4 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 23 (trang 106): Vào những ngày nắng nóng hoặc trời rét đậm, người làm vườn thường che nắng hoặc chống rét (ủ ấm gốc) cho cây. Em hãy giải thích ý nghĩa của việc làm đó.
Trả lời:
- Vào những ngày nắng nóng hoặc trời rét đậm, người làm vườn thường che nắng hoặc chống rét (ủ ấm gốc) cho cây. Việc làm đó nhằm mục đích giữ cho nhiệt độ xung quanh cây trồng không quá cao hoặc cây quá lạnh, quá trình quang hợp sẽ chậm hoặc có thể ngừng lại hẳn sẽ khiến cây chết.
II. Vận dụng những hiểu biết về quang hợp trong việc trồng và bảo vệ cây xanh
Câu hỏi 1 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 23 (trang 106): Trình bày biện pháp bảo vệ cây xanh trong trường học của em.
Trả lời:
- Trồng cây với khoảng cách phù hợp.
- Chăm sóc cây (tưới nước, bón phân,…) giúp cây quang hợp tốt, sinh trưởng và phát triển nhanh.
- Không bẻ cành, bứt lá bừa bãi, gây tổn thương đến cây.
Câu hỏi 2 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 23 (trang 106): Tại sao ở các thành phố hoặc nơi đông dân cư sinh sống lại cần trồng nhiều cây xanh?
Trả lời:
* Ở các thành phố hoặc nơi đông dân cư sinh sống sẽ có lượng khí carbon dioxide (CO2), khói bụi và khí thải cao, trồng nhiều cây xanh giúp:
- Giảm lượng khí CO2 và khí thải, tăng lượng khí Oxygen (O2).
- Ngăn cảm, giảm lượng khói bụi trong không khí.