Câu hỏi mở đầu SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 41 (trang 169): Sự sinh sản của sinh vật có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với chăn nuôi và trồng trọt. Liệu con người có thể chủ động điều khiển quá trình sinh sản của vật nuôi và cây trồng theo ý muốn để nâng cao năng suất chăn nuôi và trồng trọt không? Nếu có thì tiến hành ra sao?
Trả lời:
- Con người có thể chủ động điều khiển quá trình sinh sản của vật nuôi và cây trồng theo ý muốn để nâng cao năng suất chăn nuôi và trồng trọt bằng cách sử dụng các hormone sinh sản nhân tạo và điều chỉnh các yếu tố bên ngoài có ảnh hưởng đến quá trình sinh sản (ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm,…).
I. Một số yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản ở sinh vật
Câu hỏi SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 41 (trang 169): Em hãy lấy ví dụ về ảnh hưởng của một số yếu tố môi trường đến sự sinh sản của sinh vật
Trả lời:
Ví dụ: ở trứng rùa ủ ở nhiệt độ dưới 28oC thì sẽ nở thành con đực, trên 32oC thì nở thành con cái.
III. Vận dụng những hiểu biết về sinh sản hữu tính trong thực tiễn đời sống
1. Trong trồng trọt
Hoạt động SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 41 (trang 171): Dựa vào thông tin trên và liên hệ kiến thức đã học để thực hiện các yêu cầu và câu hỏi sau:
1. Trình bày các biện pháp điều khiển sinh sản ở thực vật. Lấy ví dụ trong thực tế.
2. Giải thích tại sao cần phải bảo vệ một số loài côn trùng như ong mật, ong bắp cày.
3. Giải thích cơ sở của việc tạo thành quả không hạt và kể tên một số loại quả không hạt mà em biết.
4. Việc trồng cây đúng thời vụ có ý nghĩa gì đối với quá trình sinh sản ở thực vật? Giải thích.
Trả lời:
1. Các biện pháp điều khiển sinh sản ở thực vật:
- Sử dụng hormone
- Điều chỉnh nhiệt độ, chế độ chiều sáng, chế độ dinh dưỡng, ...
* Ví dụ: cây thanh long chỉ ra hoa, tạo quả vào mùa hè, muốn cây ra hoa vào mùa đông người ta đã thắp đèn chiếu sáng cho cây vào ban đêm.
2. Ong đất còn gọi là ong bắp cày thường làm tổ ở các gốc cây mục rỗng hay dưới mô đất. Đây là loài có nọc cực độc nhưng lại đang được săn lùng bởi ong đất và nhộng của nó có thể chế biến thành nhiều món ăn giàu đạm, bổ dưỡng hoặc được cho là có thể ngâm rượu để chữa các bệnh về xương cốt.
Ngoài khả năng thụ phấn cho cây trồng thì ong còn có tố chất sát thủ và là ứng viên tiềm năng của thiên địch trong nông nghiệp. Một số loài ong trở thành thiên địch bởi đặc điểm tập tính ăn côn trùng của chúng, nhờ đó mà tiêu diệt được nhiều loài côn trùng gây hại và góp phần hạn chế sử dụng hóa chất trong canh tác.
Ong mật ngoài vai trò nuôi để lấy mật để phục vụ các mục đích khác nhau như làm thuốc, thực phẩm, …ong mật còn giúp cây thụ phấn nếu chúng được nuôi trong vườn cây nhà bạn.
3.
- Cơ sở của việc tạo thành quả không hạt: Ngăn không cho hoa thụ phấn và kích thích bầu nhụy phát triển thành quả không hạt.
- Một số loại quả không hạt: Chanh, nho, dưa hấu, bưởi, cam, táo,…
4. Người ta phải trồng cây đúng thời vụ là vì: các loại cây khác nhau có quá trình sinh sản khác. Cho nên, muốn cho cây sinh sản phát triển tốt thì phải trồng cây vào thời điểm có khí hậu, thời tiết phù hợp nhất đổi với cây. Có như vậy cây mới sử dụng được các yếu tố ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm... của môi trường phù hợp nhất và hiệu quả nhất cho thực vật.
2. Trong chăn nuôi
Câu hỏi 1 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 41 (trang 172): Điều khiển số con và giới tính của đàn con có ý nghĩa như thế nào trong chăn nuôi?
Trả lời:
- Bằng cách điều khiển số con, giới tính ở động vật, người ta có thể tạo ra đàn lợn, bò, dê đực phục vụ nhu cầu lấy thịt hoặc đàn bò và dê cái phục vụ nhu cầu nhân giống và lấy sữa…
Câu hỏi 2 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 41 (trang 172): Em hãy nêu một số thành tựu về điều khiển sinh sản ở động vật trong chăn nuôi?
Trả lời:
- Một số thành tựu về điều khiển sinh sản ở động vật trong chăn nuôi:
+ Tạo ra đàn bò toàn con đực để lấy thịt.
+ Tạo ra đàn gà toàn con cái để lấy trứng.
+ Tạo ra đàn bò sữa toàn con cái để lấy sữa.