Mở đầu
Câu hỏi mở đầu SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 36 (trang 148): Mỗi sinh vật từ khi hình thành, sinh ra và lớn lên đều trải qua quá trình sinh trưởng và phát triển. Vậy quá trình sinh trưởng và phát triển là gì? Các quá trình đó diễn ra như thế nào?
Trả lời:
- Mỗi sinh vật từ khi hình thành, sinh ra và lớn lên đều trải qua quá trình sinh trưởng và phát triển.
+ Quá trình sinh trưởng và phát triển ở sinh vật được hiểu là sinh vật có sự lớn lên và có nhiều sự thay đổi bên trong cơ thể để tồn tại và thích nghi với môi trường sống.
+ Các quá trình đó diễn ra trong suốt đời sống của sinh vật.
I. Sinh trưởng và phát triển ở sinh vật
1. Sinh trưởng, phát triển là gì?
Câu hỏi SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 36 (trang 149): Đọc thông tin trên và quan sát Hình 36.1, thực hiện các yêu cầu sau:
1. Phát biểu khái niệm sinh trưởng và phát triển.
2. Mô tả các dấu hiệu thể hiện sự sinh trưởng ở cây cam và con ếch. Những biến đổi nào diễn ra trong đời sống của chúng thể hiện sự phát triển?
Trả lời:
1. Khái niệm sinh trưởng và phát triển.
- Khái niệm sinh trưởng: Sinh trưởng là sự tăng về kích thước và khối lượng của cơ thể do sự tăng lên về số lượng và kích thước tế bào, nhờ đó cơ thể lớn lên.
- Khái niệm phát triển: Phát triển bao gồm sinh trưởng, phân hóa tế bào, phát sinh hình thái cơ quan và cơ thể.
2. Các dấu hiệu thể hiện sự sinh trưởng ở cây cam và con ếch.
- Dấu hiệu sinh trưởng ở cây cam: từ cây con thành cây trưởng thành
- Dấu hiệu sinh trưởng ở con ếch: từ ếch con cơ thể bé thành ếch trưởng thành với cơ thể lớn hơn.
- Những biến đổi của cây cam: hạt nảy mầm thành cây con sau đó phát triển thành cây trưởng thành, ra hoa kết quả sau đó tạo thành hạt và tiếp tục một vòng đời mới.
- Những biến đổi của con ếch: trứng đã thụ tinh phát triển thành ấu trùng và phát triển các chi, rụng đuôi thành ếch trưởng thành, sau đó lại sinh sản tạo ra trứng ếch và tiếp tục một vòng đời mới.
2. Các giai đoạn sinh trưởng và phát triển
Câu hỏi SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 36 (trang 149): Quan sát Hình 36.1 và thực hiện các yêu cầu sau:
1. Trình bày các giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây cam và con ếch.
2. Sinh trưởng và phát triển của mối quan hệ với nhau như thế nào?
Trả lời:
1. Các giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây cam và con ếch:
- Các giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây cam: Sự nảy mầm của hạt → Cây con → Cây trưởng thành → Ra hoa, kết quả.
- Các giai đoạn sinh trưởng và phát triển của con ếch: Trứng đã thụ tinh → Ấu trùng → Ếch trưởng thành.
2. Sinh trưởng và phát triển diễn ra đan xen với nhau. Sinh trưởng gắn với phát triên và phát triển dựa trên cơ sở của sinh trưởng, nếu không có sinh trưởng sẽ không có phát triển và ngược lại.
II. Mô phân sinh và chức năng của mô phân sinh
Câu hỏi 1 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 36 (trang 150): Quan sát Hình 36.2 và đọc thông tin mục II để hoàn thành nội dung theo mẫu Bảng 36.1.
Trả lời:
Loại mô phân sinh |
Vị trí |
Vai trò |
Mô phân sinh đỉnh |
Đỉnh rễ và các chồi thân |
Giúp thân, cành, rễ tăng về chiều dài |
Mô phân sinh bên |
Nằm giữa mạch gỗ và mạch rây |
Giúp thân, cành và rễ tăng về chiều ngang |
Câu hỏi 2 SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 36 (trang 150): Tại sao nhiều loài thực vật không ngừng dài ra và to lên?
Trả lời:
- Nhiều loài thực vật không ngừng dài ra và to lên vì: Hầu hết các loài thực vật đều có mô phân sinh – loại mô này giúp cho thực vật có thể sinh trưởng dễ dàng nhờ khả năng phân chia. Mô phân sinh đỉnh có ở rễ và các chồi thân (gồm chồi ngọn hay gọi là chồi đỉnh và chồi nách), giúp thân, cành và rễ tăng lên về chiều dài. Mô phân sinh bên giúp thân, cành và rễ tăng về chiều ngang. Do đó, cây có thể lớn lên và to ra.
Em có thể
Câu hỏi SGK Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức Bài 36 (trang 150): Vận dụng các kiến thức về sinh trưởng và phát triển ở sinh vật nhằm nâng cao năng suất của vật nuôi và cây trồng
Trả lời:
Yếu tố tác động |
Biện pháp trong chăn nuôi |
Dinh dưỡng |
Cho vật nuôi ăn uống đầy đủ cả lượng và chất, phù hợp với đặc điểm dinh dưỡng của mỗi loài vật nuôi. |
Nhiệt độ |
Xây chuồng, trại có khả năng chống nóng, chống lạnh, sử dụng các thiết bị sưởi ấm hay làm mát khi nhiệt độ quá thấp hay quá cao. |
Ánh sáng |
Thiết kế nơi ở cho vật nuôi có ánh sáng phù hợp với mỗi loài; thường xuyên dọn nơi ở của vật nuôi sạch sẽ, khô thoáng. |
Chất kích thích sinh trưởng |
Sử dụng chất kích thích sinh trưởng cho vật nuôi đúng liều lượng, đúng thời điểm giúp tăng năng suất mà không gây hại cho người sử dụng sản phẩm chăn nuôi. |