Chuẩn bị đọc
Câu hỏi SGK Ngữ văn 8 CTST – Soạn bài Bạn đến chơi nhà (trang 101): Khi có bạn đến chơi nhà, nhất là bạn lâu ngày gặp lại, chúng ta thường chuẩn bị những gì để tiếp đón?
Trả lời:
- Khi có bạn đến chơi nhà, nhất là bạn lâu ngày gặp lại, chúng ta thường chuẩn bị tiệc với những món ăn ngon để tiếp đón.
Trải nghiệm cùng văn bản
Câu 1 SGK Ngữ văn 8 CTST – Soạn bài Bạn đến chơi nhà (trang 102): Bảy câu thơ đầu giúp em hình dung điều gì?
Trả lời:
- Bảy câu thơ đầu giúp em hình dung hoàn cảnh của nhà thơ khi bạn đến chơi nhà, mọi thứ đều không có người đi mua, cá không thể đánh bắt, gà khó đuổi, rau chưa thể thu hoạch….
Câu 2 SGK Ngữ văn 8 CTST – Soạn bài Bạn đến chơi nhà (trang 102): "Ta" trong câu thơ cuối là những ai?
Trả lời:
- “Ta” trong câu thơ cuối là tác giả và người bạn lâu ngày mới gặp của tác giả.
Suy ngẫm và phản hồi
Câu hỏi 1 SGK Ngữ văn 8 CTST – Soạn bài Bạn đến chơi nhà (trang 102): Tác giả đã sử dụng những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ nào trong bảy câu thơ đầu để mô tả gia cảnh của mình khi bạn đến chơi nhà?
Trả lời:
- Từ ngữ, hình ảnh: trẻ thời đi vắng, chợ thời xa, ao sâu nước cả, vườn rộng, rào thưa, cải chửa ra cây, cà mới mẹ, bầu vừa rụng rốn (bầu còn nhỏ), mướp đương hoa, trầu không có.
- Biện pháp tu từ: nghệ thuật phóng đại
=> Bạn đến chơi đúng lúc không có ai ở nhà để phụ giúp, câu cá, bắt gà đều khó, rau quả trong vườn chưa đến độ thu hoạch, không có gì để thết đãi bạn.
Câu hỏi 2 SGK Ngữ văn 8 CTST – Soạn bài Bạn đến chơi nhà (trang 102): Phân tích ý nghĩa câu thơ cuối.
Trả lời:
- Ý nghĩa của câu thơ cuối: Nếu như các câu trên cho chúng ta thấy sự khó khăn, thiếu thốn không có gì để thiết đãi khi bạn đến chơi nhà thì đến câu thơ cuối dù thiếu tất cả nhưng lại có một thứ duy nhất, cũng là thứ quan trọng nhất đó là tình bạn thân thiết “ta với ta”.
Câu hỏi 3 SGK Ngữ văn 8 CTST – Soạn bài Bạn đến chơi nhà (trang 102): Tác giả cười ai, cười điều gì? Nêu tác dụng của những thủ pháp nghệ thuật đã tạo nên tiếng cười trong bài thơ.
Trả lời:
- Tác giả đã tạo ra tiếng cười chính mình đầy hóm hỉnh, nhẹ nhàng vì tuy tác giả tả cảnh không có gì thết đãi bạn nhưng qua câu thơ cuối lại làm cho mọi người thấy tình cảm của tác giả với bạn khăng khít hơn bao giờ hết.
Câu hỏi 4 SGK Ngữ văn 8 CTST – Soạn bài Bạn đến chơi nhà (trang 102): Tình cảm, cảm xúc của tác giả được thể hiện như thế nào trong bài thơ? Nêu bằng chứng để làm rõ ý kiến của em.
Trả lời:
- Tình cảm, cảm xúc của tác giả được thể hiện trong bài thơ là tình cảm yêu mến, quý trọng với những người bạn của mình. Câu thơ cuối cùng của bài thơ thể hiện điều đó, “ta với ta” chỉ cần có tôi và bạn, có tình cảm giữa chúng ta là đủ tất cả.
Câu hỏi 5 SGK Ngữ văn 8 CTST – Soạn bài Bạn đến chơi nhà (trang 102): Nêu chủ đề của bài thơ. Phân tích những căn cứ giúp em xác định được chủ đề ấy.
Trả lời:
- Chủ đề của bài thơ: Bằng tiếng cười tự trào hài hước, bài thơ khẳng định tình cảm trân trọng, yêu quý hết mực của tác giả dành cho bạn.
- Căn cứ xác định: cách sử dụng thủ pháp trào phúng, nội dung câu thơ cuối, đặc biệt là cách sử dụng đại từ “ta”.
Câu hỏi 6 SGK Ngữ văn 8 CTST – Soạn bài Bạn đến chơi nhà (trang 102): Cảm hứng chủ đạo của bài thơ này là gì?
Trả lời:
- Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là tiếng cười chính mình và sự quý trọng bạn bè của thi nhân.
Câu hỏi 7 SGK Ngữ văn 8 CTST – Soạn bài Bạn đến chơi nhà (trang 102): Viết một đoạn văn (khoảng một trăm năm mươi chữ) trình bày cách hiểu của em về tình bạn chân chính.
Trả lời:
Trong xã hội hiện đại, cuộc sống áp đặt nhiều áp lực khiến con người mệt mỏi trong chính cuộc đời của mình, các mối quan hệ trở nên mong manh, xa cách. Thế nhưng, trong những lo toan, vẫn có những tình bạn chân chính, tỏa sáng với những câu chuyện đồng điệu. Tình bạn là trải nghiệm nhẹ nhàng, tôn trọng sự khác biệt. Nó là một điểm tựa tinh thần vững chắc không thể mua bằng tiền mà cần sự chân thành và tôn trọng. Nếu được trân trọng, tình bạn trở thành món quà quý giá. Tuy nhiên, vụ lợi và toan tính sẽ làm mất đi ý nghĩa của nó. Chúng ta hãy luôn là chính mình và nâng niu những người bạn xung quanh, sống hết mình vì họ để cùng nhau tốt hơn mỗi ngày, tô đẹp vẻ đẹp tình người cho xã hội tích cực hơn.