Đọc hiểu
Câu 1 Soạn bài Lại đọc Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân (trang 133): Người viết đã nêu vấn đề gì và nhận định như thế nào về vấn đề đó?Trả lời:
- Người viết đã nếu vấn đề phong cách của các nhà văn. Ông nhận định: Những nhà văn có phong cách đều tạo ra cho mình một thế giới nhân vật riêng.
Câu 2 Soạn bài Lại đọc Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân (trang 134): Vì sao tác giả lại cho rằng Chữ người tử tù là “sự chiến thắng của ánh sáng với bóng tối”?
Trả lời:
- Tác giả lại cho rằng Chữ người tử tù là “sự chiến thắng của ánh sáng đối với bóng tối” vì trong tác phẩm đó đã làm nổi bật sự đối lập giữa cái tài, sự chiến thắng của cái đẹp với cái nhem nhuốc tục tằn, của thiên lương đối với cái nhơ nhuốc, xấu xa.
Câu 3 Soạn bài Lại đọc Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân (trang 134): Tác giả đã nhắc đến những biểu hiện nào của các nhân vật để chứng tỏ họ là những người "vô úy"?
Trả lời:
– Huấn Cao: con người “chọc trời khuấy nước”, đến “chết chém ông còn chẳng sợ”.
– Viên quản ngục: Gan góc, ngang tàng.
=> Cả hai người đều những con người dám thách thức với những đòn trừng phạt ghê gớm có thể giáng xuống đầu.
Câu 4 Soạn bài Lại đọc Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân (trang 134): Người viết đã phân tích, làm rõ thêm khía cạnh gì ở các nhân vật trong Chữ người tử tù?
Trả lời:
– Những nhân vật không sợ bất cứ những thế lực những quyền lực giáng xuống khi biết họ cố tình làm sai nhiệm vụ. Nguyễn Tuân đã dạy chúng ta muốn nên người phải biết kính sợ cái tài, cái đẹp và thiện lương trong mỗi con người. Nếu con người mà không sợ điều đó mà còn lăng mạ, giày xéo, e sợ tiền tài, quyền thế thì là những kẻ hèn nhát yếu kém đáng bị ghét bỏ.
Câu 5 Soạn bài Lại đọc Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân (trang 135): Phần 3 khẳng định vẻ đẹp nào của nhân vật quản ngục? Từ đó, hãy suy đoán về thông điệp mà tác giả muốn thể hiện.
Trả lời:
- Phần 3 khẳng định vẻ đẹp trong tâm hồn của nhân vật quản ngục. Cái cúi đầu trước cái tài, cái đẹp, cái thiên lương khiến con người ông trở nên cao cả hơn, lớn lao hơn, sang trọng hơn.
- Thông điệp mà tác giả muốn gửi đến là: Con người cũng có lúc phải cúi đầu nhưng hãy chỉ cúi đầu trước cái tài, cái đẹp, cái thiên lương.
Câu hỏi
Câu hỏi 1 Soạn bài Lại đọc Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân (trang 135): Văn bản trên cho thấy người viết muốn làm sáng tỏ điểm đặc sắc nào về nội dung và nghệ thuật của truyện ngắn Chữ người tử tù?Trả lời:
* Văn bản trên cho thấy người viết muốn làm sáng tỏ điểm đặc sắc về giá trị nội dung của truyện ngắn người tử tù:
– Tác giả ca nêu lên phong cách tạo ra thế giới nhân vật riêng của tác giả truyện ngắn.
– Văn bản ca ngợi nội dung truyện ngắn đã làm nổi bật sự đối lập giữa ánh sáng và bóng tối, giữa cái tài, cái đẹp với cái tục tằn, giữa thiên lương với tội ác.
* Văn bản trên cho thấy người muốn làm sáng tỏ đặc điểm về giá trị nghệ thuật:
– Nghệ thuật xây dựng hình ảnh nhân vật của tác giả.
Câu hỏi 2 Soạn bài Lại đọc Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân (trang 135): Trong phần 2, người viết đã lập luận như thế nào để làm nổi bật vẻ đẹp của các nhân vật trong truyện Chữ người tử tù, nhất là việc “biết sợ” “cái tài, cái đẹp và... thiên lương” của họ?
Trả lời:
Trong phần 2, người viết đã tạo ra ba luận điểm để làm nổi bật vẻ đẹp của các nhân vật trong truyện Chữ người tử tù:
* Luận điểm 1: Ánh sáng chói lóa của con người tài đức vẹn toàn trong ngục tù tăm tối, toàn kẻ tiểu nhân:
– Lí lẽ:
+ Trích dẫn: “ánh sáng đỏ rực của một bó đuốc tẩm dầu rọi trên ba cái đầu người đang chăm chú trên một tấm lụa bạch còn nguyên vẹn lần hồ”.
→ Sự chiến thắng của ánh sáng tri thức, của cái đẹp, cái tài, luôn tỏa sáng dù bất kì nơi đâu.
* Luận điểm 2: Tinh thần cứng rán, gan góc của những người mang nhân cách cao thượng:
– Lí lẽ:
+ Tinh thần ấy rất phù hợp với một dân tộc luôn phải đương đầu với những bọn xâm lược, với bạo lực hung hăng nhất.
+ Huấn Cao và người quản ngục đều là những người mang trong mình tinh thần như thế. Một người dù bị phán tử nhưng vẫn không hề sợ hãi. Một người dù là người đứng đầu một trại giam nhưng lại là người yêu thích cái đẹp và không ngần ngại đi xin chữ một người tử tù.
* Luận điểm 3: Thái độ của Huân Cao với người quản ngục.
– Lí lẽ:
+ Huấn Cao lúc đầu coi thường viên cai ngục nhưng khi chứng kiến những cử chỉ đẹp va thái độ với cái đẹp của viên quản ngục thì nhận ra tầm lòng và con người thật của ông.
Phân tích, viên cai ngục vẫn cúi đầu, nói chuyển thể hiện sự kính cẩn với Huấn Cao.
Câu hỏi 3 Soạn bài Lại đọc Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân (trang 135): Em hãy chỉ ra ý kiến, giọng điệu của người viết trong đoạn văn sau:
“Nhưng thử nghĩ mà xem, con người không biết sợ cái gì trên đời này cả, liệu có phải là con người không? Cái gì cũng “vô uý”, cũng tỏ thái độ sắt thép, nghĩa là không biết mềm lòng trước bất cứ một cái gì, đấy là loài quỷ sứ chứ đâu phải là người! Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân dạy cho người ta hiểu rằng, muốn nên người, phải biết kính sợ ba điều này: cái tài, cái đẹp và cái thiên tính tốt của con người (thiên lương). Vậy, kẻ nào không biết sợ cái gì hết, đó là loài quỷ sứ.”
Trả lời:
- Trong đoạn văn trên, người viết đã chỉ ra ý kiến, khẳng định quan điểm của mình: "muốn nên người, phải biết kính sợ ba điều này: cái tài, cái đẹp và cái thiên tính tốt của con người (thiên lương). Vậy, kẻ nào không biết sợ cái gì hết, đó là loài quỷ sứ”.
- Giọng điệu dứt khoát với giọng văn trầm lắng, nhẹ nhàng nhưng cũng mãnh liệt.
Câu hỏi 4 Soạn bài Lại đọc Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân (trang 135): Ngôn ngữ nghị luận ở phần 3 có đặc điểm gì đáng chú ý?
Trả lời:
- Trong phần 3 này, tác giả đã sử dụng ngôn ngữ nhẹ nhàng, nhưng đồng thời cũng rõ ràng, dứt khoát, khẳng định được ý kiến của người viết.
Câu hỏi 5 Soạn bài Lại đọc Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân (trang 135): Em có đồng ý với ý kiến sau đây của người viết không? Vì sao?
“Có những cái cúi đầu làm cho con người trở nên hèn hạ, có những cái lạy làm cho con người đê tiện. Nhưng cũng có những cái cúi đầu làm cho con người bỗng trở nên cao cả hơn, lớn lao hơn, lẫm liệt hơn, sang trọng hơn.”.
Trả lời:
- Em đồng ý với ý kiến: ““Có những cái cúi đầu làm cho con người trở nên hèn hạ, có những cái lạy làm cho con người đê tiện. Nhưng cũng có những cái cúi đầu làm cho con người bỗng trở nên cao cả hơn, lớn lao hơn, lẫm liệt hơn, sang trọng hơn.” Bởi lẽ, trong cuộc sống, mình không phải là duy nhất và chúng ta không thể tồn tại mà chỉ biết mình, không biết sợ người khác mà phải còn biết quan tâm đến người khác xung quanh. Dù có thể hiện tại chúng ta vượt trội hơn một số người nhưng vẫn kém hơn rất nhiều người. Do đó, cũng có đôi lúc chúng ta phải cúi đầu trước những người có quyền lực và vị thế cao hơn. Thế nhưng, tùy từng trường hợp mà chúng ta phải xem xét và cân nhắc rồi mới quyết định có cúi đầu hay không. Do đó, “có những cái cúi đầu làm cho con người trở nên hèn hạ, có những cái lạy làm cho con người đê tiện. Nhưng cũng có những cái cúi đầu làm cho con người bỗng trở nên cao cả hơn, lớn lao hơn, lẫm liệt hơn, sang trọng hơn”.
Câu hỏi 6 Soạn bài Lại đọc Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân (trang 135): Viết một đoạn văn (khoảng 10 – 12 dòng) bình luận về một bài học mà em rút ra được sau khi học truyện Chữ người tử tù.
Trả lời:
Truyện "Chữ người tử tù" của Nguyễn Tuân đã cho em một bài học sâu sắc về sức mạnh cảm hóa của cái đẹp. Qua hình ảnh Huấn Cao và viên quản ngục, tác giả đã cho thấy sức mạnh to lớn của cái đẹp có thể chiến thắng hoàn cảnh, hướng con người đến những giá trị tốt đẹp. Huấn Cao là một người tài hoa, khí phách, ung dung, thanh cao, trọng nghĩa khí. Dù bị giam cầm trong ngục tối nhưng ông vẫn giữ cho mình phong thái ung dung, thanh cao. Ông chỉ cho chữ người tri kỉ, người mà ông biết sẽ trân trọng giá trị nghệ thuật của mình. Viên quản ngục vốn là một người lạnh lùng, tàn bạo. Tuy nhiên, khi gặp Huấn Cao, ông đã bị cảm hóa bởi tài năng và phẩm giá của người nghệ sĩ. Ông đối xử với Huấn Cao bằng sự kính trọng, thấu hiểu, tạo điều kiện cho Huấn Cao viết chữ. Cảnh cho chữ trong đêm là một cảnh tượng vô cùng ấn tượng. Nó thể hiện sự giao hòa giữa cái đẹp và cái thiện. Huấn Cao, một tử tù, đang trong giây phút cuối cùng của cuộc đời, vẫn viết nên những chữ tuyệt đẹp. Viên quản ngục, một người đại diện cho chính quyền, lại là người quỳ gối xin chữ. Câu chuyện "Chữ người tử tù" đã cho thấy sức mạnh to lớn của cái đẹp. Cái đẹp chân chính có thể cảm hóa con người, hướng con người đến những giá trị tốt đẹp. Bài học này có ý nghĩa giáo dục sâu sắc, giúp ta hiểu thêm về giá trị của cái đẹp và sức mạnh cảm hóa của nó. Bài học này cũng có ý nghĩa rất lớn đối với bản thân em. Em sẽ luôn trân trọng cái đẹp, rèn luyện cho mình những phẩm chất tốt đẹp để làm đẹp cho cuộc sống.